WB: Việt Nam nên trợ giá tạm thời cho người lái xe tải

Sáng 13/6, Ngân hàng Thế giới (WB) đã công bố báo cáo kinh tế vĩ mô Việt Nam trong tháng 5/2022 và triển vọng tăng trưởng những tháng còn lại của năm 2022.

Theo WB, trong tháng 5/2022, sản xuất công nghiệp tiếp tục đà tăng trưởng vững chắc với tốc độ 10,4% so cùng kỳ năm trước. Trong đó, doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng bật tăng với tốc độ tăng 4,2%, so tháng trước và 22,6%, so cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của tiêu dùng trong nước.

WB cho rằng, một trong những lý do chính khiến doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng trưởng mạnh là nhờ vào chính sách mở cửa biên giới vào tháng 3, kèm theo đó là nới lỏng hoạt động du lịch quốc tế.

Về xuất nhập khẩu, WB nhận định: Trong bối cảnh bất định toàn cầu gia tăng, tăng trưởng xuất khẩu chậm lại và tăng trưởng nhập khẩu đi ngang. 

Sau 3 tháng tăng tốc, tăng trưởng xuất khẩu giảm từ 25,2% xuống còn 18,0% trong tháng 5 trong khi tăng trưởng nhập khẩu tiếp tục đi ngang với tốc độ 14,6%. 

Nhìn chung, xuất khẩu sang Hoa Kỳ giữ vững tăng trưởng mạnh mẽ với tốc độ 29,2% trong khi tăng trưởng xuất khẩu sang Trung Quốc giảm sâu từ 19,5% xuống chỉ còn 3,6%. 

Sự giảm tốc này chủ yếu xuất phát từ xuất khẩu điện thoại giảm và xuất khẩu máy vi tính và điện tử chững lại, rất có thể do tác động của tình trạng giãn cách xã hội ở thị trường này.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký cũng giảm tháng thứ tư liên tiếp, trong khi vốn FDI giải ngân ghi nhận chuỗi 6 tháng tăng. 

Lạm phát CPI nhích tăng từ 2,6% trong tháng 4 lên 2,9% trong tháng 5 chủ yếu do giá xăng dầu tăng, khoảng 54,5% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm trước. 
Lạm phát giá sản xuất cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt trong tháng 5, với chi phí đầu vào và giá bán sản phẩm đầu ra tăng với mức tăng thấp nhất trong 3 tháng qua.

Cũng theo WB: Tín dụng tăng trưởng mạnh mẽ với tốc độ 16,9% trong khi lãi suất liên ngân hàng qua đêm giảm mạnh từ 1,73% tại thời điểm cuối tháng 4 xuống chỉ còn 0,33% vào cuối tháng 5. 

Nhờ tổng cầu trong nước hồi phục mạnh mẽ nên tổng thu ngân sách Nhà nước tháng 5 tăng khoảng 29,4%, giúp ngân sách Nhà nước duy trì bội thu tháng thứ 5 liên tiếp. 

Nhìn lại 5 tháng đầu năm, WB nhận xét: Nền kinh tế đã duy trì đà phục hồi mạnh mẽ bất chấp tình trạng bất định toàn cầu gia tăng liên quan đến cuộc chiến tranh kéo dài tại Ukraine, giá cả hàng hóa thế giới tăng cao, và gián đoạn chuỗi cung ứng do tình trạng phong tỏa để kiểm soát dịch COVID-19 tại Trung Quốc.

Tuy nhiên, WB vẫn cảnh báo rủi ro liên quan tới lạm phát, xu hướng giá nhiên liệu và hàng hóa nhập khẩu tiếp tục tăng, có thể cản trở quá trình phục hồi tổng cầu trong nước đang diễn ra. 

WB cho rằng Việt Nam cần có các biện pháp hỗ trợ tạm thời, bao gồm hỗ trợ trực tiếp có mục tiêu nên được cân nhắc để giúp các hộ nghèo chống chọi với giá cả tăng. 

Do cú sốc giá hàng hóa thế giới có vẻ như ảnh hưởng chủ yếu đến xăng dầu, với tác động lan truyền làm tăng chi phí vận tải nên trợ giá có mục tiêu tạm thời cho các đối tượng sử dụng xăng dầu chính (như lái xe tải) cũng có thể là biện pháp nên được cân nhắc để giảm khó khăn và hạn chế áp lực lạm phát. 

Bên cạnh đó, Chính phủ nên khuyến khích đầu tư để giúp tăng tổng cung. Đầu tư sản xuất năng lượng thay thế có thể sẽ là cách để giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào nhiên liệu nhập khẩu trong trung hạn và thúc đẩy tăng trưởng xanh hơn.