Vụ xe điện "đắp chiếu": Đại biểu Quốc hội kiến nghị xem xét trách nhiệm kỷ luật các cá nhân liên quan

Lãnh đạo thành phố Sầm Sơn “cố đấm ăn xôi”?

Liên quan tới vụ xe điện của Công ty Phương Hiền (Sầm Sơn, Thanh Hóa) đủ điều kiện để được lưu thông nhưng phải nằm "đắp chiếu", các tài liệu phóng viên có được cho thấy, ngay từ năm 2012, sau khi được Chính phủ cho phép thí điểm hoạt động xe điện, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành quy định về tổ chức, hoạt động đối với loại xe điện này năm 2013 và 2014, trong đó quy định rõ các điều kiện bắt buộc (đầy đủ giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật, đăng ký, đăng kiểm...) đối với phương tiện xe 4 bánh.

Tuy nhiên, thời điểm trên, có hơn 300 xe điện được cơ quan có thẩm quyền cho phép thí điểm đều không đáp ứng đủ điều kiện trên. Năm 2014, UBND tỉnh Thanh Hóa lại ra văn bản cho phép tăng 96 xe điện. Thế nhưng hầu hết các xe điện cũng không đáp ứng được các tiêu chuẩn để vận tải hành khách theo quy định, nhưng vẫn được hoạt động thường xuyên trên đường.

Tại văn bản 9766/BGTVT-VT của Bộ Giao thông vận tải báo cáo kết quả kiểm tra tình hình thực hiện thí điểm xe 4 bánh có gắn động cơ trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa gửi Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ rõ, qua khảo sát thực tế, phần lớn xe điện 4 bánh chở người hoạt động trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa không phù hợp với yêu cầu kỹ thuật đối với xe chở người 4 bánh tham gia giao thông trong phạm vi hạn chế.

Tiếp đó, tháng 3/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa lại có văn bản đồng ý bổ sung xe điện với lộ trình, năm 2018 thêm 43 xe, năm 2019 thêm 50 xe, năm 2020 thêm 50 xe nhưng vẫn là hoạt động thí điểm.

Xe điện của Công ty Phương Hiền nằm trong tình trạng đắp chiếu. (Ảnh: An Nguyên).

Điều nghịch lý là, trong khi hàng trăm chiếc xe hoạt động không đảm bảo theo quy định vẫn được hoạt động thì có những chiếc xe được mua mới của Công ty Phương Hiền, đáp ứng đầy đủ điều kiện theo quy định thì lại không được chính quyền tỉnh Thanh Hóa cho hoạt động với lý do rất “lạ” là hạ tầng không đảm bảo, hoặc đề án còn sơ sài. Điều này là hoàn toàn trái với những gì mà địa phương đã liên tục cho tăng số xe điện hoạt động chưa đảm bảo đủ điều kiện lưu thông trên địa bàn trong những năm qua.

Việc cho phép các xe không đủ điều kiện hoạt động, còn các xe điện của Công ty Phương Hiền đáp ứng đầy đủ quy định và được chấp thuận chủ trương từ Trung ương lại nằm "đắp chiếu", đã tạo nên những mâu thuẫn trong cách chỉ đạo, thực hiện của các cơ quan có thẩm quyền tỉnh Thanh Hóa. Đến đây, dư luận có quyền đặt nghi vấn về lợi ích nhóm trong việc quản lý, hoạt động của xe điện Sầm Sơn?

Đại biểu vạch rõ 5 dấu hiệu vi phạm của tỉnh Thanh Hóa

Tiếp tục câu chuyện liên quan tới vụ xe điện tiền tỷ “đắp chiếu”, ngày 28/2, trao đổi với phóng viên, Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, Phó Ban dân nguyện thuộc Uỷ ban thường vụ Quốc hội thẳng thẳng thắn chỉ rõ 5 dấu hiệu vi phạm của cơ quan có thẩm quyền tỉnh Thanh Hóa, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.

Vị Đại biểu nói rõ: “Thứ nhất: Cơ quan có thẩm quyền tỉnh Thanh Hóa thực hiện không nghiêm túc chủ trương của Chính phủ về thí điểm sử dụng xe điện tại một số địa phương, trong đó có Thanh Hoá: Quá trình thực hiện chủ trương này, địa phương đã đối xử không công bằng giữa các doanh nghiệp; cho phép xe của doanh nghiệp này hoạt động trong khi họ không đủ điều kiện và ngăn cản doanh nghiệp khác (Công ty Phương Hiền).

Điều này tạo ra sự bất bình đẳng theo kiểu lợi dụng chức vụ quyền hạn để tạo cơ chế “xin - cho”. Nếu là thí điểm thì ai đủ điều kiện thì cho họ làm, chứ không phải anh đánh giá người này người kia theo cảm tính mà không nhìn thực tế việc của họ sẽ làm và làm như thế nào?

Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng.

Thứ 2: Cơ quan có thẩm quyền đã báo cáo thiếu trung thực về năng lực pháp lý, hồ sơ đề án, thủ tục tham gia thí điểm xe điện của Công ty Phương Hiền: Sau khi có chủ trương Công ty Phương Hiền đã làm đề án xin thí điểm sử dụng xe điện và đã được cấp phép nhập hàng loạt xe. Nhưng, cơ quan có thẩm quyền tỉnh Thanh Hoá và thành phố Sầm Sơn đã báo cáo sai sự thật rằng, doanh nghiệp này chỉ nhập có hai xe điện, thậm chí nói doanh nghiệp không kinh doanh mà chỉ xin cấp phép để bán “lốt” ăn tiền ?.

Tôi đã phải vào tận nơi xác minh, yêu cầu doanh nghiệp cung cấp giấy tờ có liên quan thì thấy rằng, doanh nghiệp này đã mua rất nhiều xe nhưng địa phương không cho họ nộp thuế để đưa vào sử dụng. Thanh Hóa đã báo cáo Thủ tướng thông tin sai sự thật.

Thứ 3: Có dấu hiệu gây cản trở doanh nghiệp Phương Hiền trong quá trình tiến hành thủ tục cho phép thí điểm kinh doanh xe điện: Theo đó, nhiều lần, UBND tỉnh Thanh Hóa không chấp nhận đề án của Công ty Phương Hiền trong việc đưa xe điện vào hoạt động thí điểm, nhưng chỉ đưa ra lý do chung chung là đề án còn sơ sài, không chỉ rõ điểm nào là không phù hợp; trong khi không thực hiện trách nhiệm hỗ trợ, hướng dẫn, giúp đỡ doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ theo quy định.

Nếu đưa lý do là vậy, thì tôi xin hỏi, có cái mẫu chung nào quy định đề án phải như thế này, thế nọ không? Có hướng dẫn họ làm đề án chưa? Trong khi đó, tại sao đơn vị không có đề án thì anh cho người ta kinh doanh, còn những người có đề án, tôi cứ cho là còn sơ sài theo cách nói của cơ quan có thẩm quyền Thanh Hóa, lại không được kinh doanh? Vậy đó là cái gì nếu không phải là cửa quyền?

Về đạo lý, lẽ ra khi doanh nghiệp mạnh dạn xin thí điểm thì chính quyền phải khuyến khích vì doanh nghiệp tự bỏ tiền túi ra mua xe, không cần xin hỗ trợ từ ngân sách. Điều này có nghĩa là họ đồng cảm với Chính phủ, dũng cảm đối diện với rủi ro để thực hiện thí điểm để sau này lấy căn cứ đánh giá, tổng kết. Nhưng đằng này anh đã không khuyến khích lại còn có dấu hiệu cản trở doanh nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhiều lần nhấn mạnh thông điệp về "Chính phủ kiến tạo”, “phục vụ", điều này đồng nghĩa với việc cơ quan có thẩm quyền địa phương phải có trách nhiệm với nhân dân, doanh nghiệp trong việc tháo gỡ khó khăn, đồng hành cùng họ phát triển. Với cách làm của cơ quan thẩm quyền tỉnh Thanh Hóa trong vụ việc vừa qua, liệu họ đã xứng đáng với chính quyền “kiến tạo”, “phục vụ” hay chưa?

Thứ 4: Không thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, do Phó Thủ tướng trực tiếp ký văn bản: Khi sự việc của Công ty Phương Hiền được các Đại biểu Quốc hội quan tâm, trong đó tôi gửi chất vấn và người đứng đầu chính phủ đã giao cho Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng trực tiếp ban hành văn bản chỉ đạo xử lý vụ việc. Nhưng nhiều lần, UBND tỉnh Thanh Hoá vẫn quanh co, tìm mọi lý do trì hoãn việc thực hiện chỉ đạo có tính mệnh lệnh này.

Trung ương đã chỉ đạo rồi, bây giờ tỉnh lại xin ý kiến Trung ương thì vụ việc cứ lòng vòng qua lại, chưa được giải quyết triệt để, nhằm “hoãn binh”. Như vậy có nghĩa rằng, công tác quản lý nhà nước của chúng ta trong vụ việc này đang tạo ra thế “mê hồn trận”.

Thứ 5: Tỉnh Thanh Hóa không những không quyết liệt, thanh tra, kiểm tra, chỉ đạo UBND TP. Sầm Sơn thực hiện chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, mà còn ban hành các văn bản áp dụng sai chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để cấp uỷ, chính quyền TP. Sầm Sơn ban hành văn bản hợp thức hoá việc ngăn cấm, cản trở hoạt động thí điểm kinh doanh xe điện của Công ty Phương Hiền, đẩy doanh nghiệp này lâm vào tình trạng phá sản, thiệt hại nặng nề về tài chính, hàng trăm người lao động (trong đó hầu hết là thương binh, con em gia đình chính sách) mất việc làm.

Rõ ràng ở đây có dấu hiệu lợi ích nhóm, sự đối xử bất công bằng giữa các doanh nghiệp. Tỉnh nói với tôi rằng, vì một số doanh nghiệp gây sức ép bằng cách này cách nọ nên họ phải chấp nhận cho xe hoạt động, vậy thì tại sao doanh nghiệp Phương Hiền với nhiều lao động là thương binh... lại bị đối xử như vậy?. Tôi cho rằng đó chẳng qua chỉ là lý do không thuyết phục, bao biện", Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng nói.

Vị Phó Ban Dân nguyện thuộc Uỷ ban thường vụ Quốc hội cho biết thêm, với trách nhiệm là Đại biểu Quốc hội, ông sẽ theo đuổi đến cùng vụ việc Công ty Phương Hiền cho đến khi trách nhiệm kỷ luật của lãnh đạo các cơ quan có liên quan thuộc tỉnh Thanh Hóa được đưa ra phán xét theo quy định của pháp luật.

“Tôi cho rằng, trong vụ việc này, cần xem xét trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, cá nhân người đứng đầu tỉnh Thanh Hóa và TP. Sầm Sơn. Ngoài trách nhiệm này, còn phải xem xét trách nhiệm của cơ quan giám sát, trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải trong quản lý nhà nước, giúp Thủ tướng quản lý ngành và triển khai thực hiện thí điểm xe điện. Liệu trước sự việc này, họ đã có ý kiến gì hay chưa, đã làm đúng và hết trách nhiệm hay chưa? Hay họ cứ để sự việc trôi đi, để doanh nghiệp rơi vào tình trạng phá sản?

Chúng ta hết sức lưu ý, Đảng có Nghị quyết TW 5 coi doanh nghiệp tư nhân là động lực của nền kinh tế, Quốc hội có Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật tổ chức Chính phủ, Luật doanh nghiệp, Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật du lịch… Vậy địa phương, Bộ, ngành phải làm hết trách nhiệm trước Đảng, trước Nhân dân.

Với tư cách là Đại biểu Quốc hội, tôi sẽ theo đuổi vụ việc này đến cùng, bởi nếu tôi chỉ giám sát nửa vời thì cử tri và Nhân dân sẽ không đồng tình. Mình phải làm theo đúng lương tâm và trách nhiệm", Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng quả quyết.

(Còn nữa)