Đề xuất hợp nhất Nghị định hướng dẫn Luật Kinh doanh bất động sản 2023

Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), dự thảo Nghị định về xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản có nội dung rất ngắn, chỉ có 27 điều với tổng số 18 trang A4. Nếu trừ đi 9 điều (gồm các Điều 1; 2; 3; 22; 23; 24; 25; 26 và 27) thuộc hình thức văn bản quy phạm pháp luật thì chỉ có 18 điều có chứa nội dung thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản. Số nội dung này quá ít và không thực sự cần thiết xây dựng Nghị định riêng.

Vì vậy, Hiệp hội cho rằng nên hợp nhất dự thảo Nghị định về xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản vào dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản 2024, với tên gọi mới là dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản và hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản (sau đây gọi tắt là dự thảo Nghị định).

Sau khi hợp nhất, HoREA đề nghị bổ sung "điều kiện đối với cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ khi có Hợp đồng mua bán, thuê mua, cho thuê, cho thuê lại" vào khoản 1 Điều 7 dự thảo Nghị định.

Lý do là vì các Điều 49, 50 và 51 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 cho phép "chuyển nhượng Hợp đồng kinh doanh bất động sản", trong đó tại khoản 1 Điều 51 quy định trường hợp "1. Bên mua, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và bên thuê mua công trình xây dựng có sẵn có quyền chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, hợp đồng thuê mua công trình xây dựng có sẵn khi hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai cho bên mua, thuê mua chưa được nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền" và trên thực tế đã có nhiều chủ đầu tư dự án bất động sản, nhà ở thương mại chưa làm được giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền với đất (sổ hồng) cho khách hàng do nhiều nguyên nhân, nên "bên mua, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và bên thuê mua công trình xây dựng có sẵn" có nhu cầu thì được quyền chuyển nhượng Hợp đồng theo các quy định trên đây.

Ngoài ra, khoản 1 Điều 3 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 cũng giải thích: "Kinh doanh bất động sản là hoạt động nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận thông qua việc bỏ vốn để tạo lập nhà ở, công trình xây dựng, quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản để bán, chuyển nhượng; cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng; cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản; chuyển nhượng dự án bất động sản; kinh doanh dịch vụ bất động sản". Như vậy là đã bao gồm cả trường hợp người thuê nhà kinh doanh cho thuê lại.

Bên cạnh đề nghị bổ sung "điều kiện đối với cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ khi có Hợp đồng mua bán, thuê mua, cho thuê, cho thuê lại" vào dự thảo Nghị định, HoREA còn kiến nghị cho phép Sở Xây dựng chịu trách nhiệm về tổ chức thi nghề môi giới bất động sản, thay vì Bộ Xây dựng như dự thảo đang đề xuất.

Cụ thể, Sở Xây dựng sẽ là cơ quan chủ trì phối hợp với cơ sở đào tạo có đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành sàn giao dịch bất động sản theo quy định tại Điều 69 Luật Kinh doanh bất động sản 2023, có trách nhiệm tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản cho đối tượng có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học quản lý đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản theo chương trình khung của Bộ Xây dựng.

Bên cạnh đó, Hội đồng thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản do Sở Xây dựng quyết định thành lập cho từng kỳ thi thay vì quy định là Bộ Xây dựng như dự thảo hiện hành./.