Xây dựng liên minh các nhà bán lẻ giảm túi nilon dùng một lần tại Việt Nam

Phát biểu khai mạc Hội thảo, bà Trần Thị Phương Lan, Quyền Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết: Ô nhiễm rác thải nhựa là một trong những mối đe dọa toàn cầu đang gia tăng nghiêm trọng nhất trong vài thập kỷ vừa qua. Một trong những tác nhân chính đó là túi nilon và các sản phẩm từ nhựa dùng một lần. Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng ở những quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam, nơi hệ thống xử lý phân loại rác thải nhựa còn hạn chế trong khi túi nilon là mặt hàng miễn phí được người dân sử dụng phổ biến.

Nhằm giải quyết các vấn đề về chất thải nhựa, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 33/CT-TTg về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa. Theo đó, Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 232/KH-UBND về phòng, chống rác thải nhựa và túi nilon đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025 trên địa bàn Thành phố; Kế hoạch số 2632/KH-SCT về giảm thiểu chất thải nhựa và túi nilon trong cung ứng sản xuất và tiêu dùng công nghiệp trên địa bàn Thủ đô Hà Nội đến năm 2020.

“TP.Hà Nội quyết tâm là địa phương đi đầu cả nước về phòng, chống rác thải nhựa và túi nilon, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất và phân phối tiêu dùng”, bà Trần Thị Phương Lan nhấn mạnh.

Theo TS Nguyễn Trung Thắng, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (Viện CLCSTN&MT), việc liên kết các nhà bán lẻ sẽ là cơ hội để thúc đẩy việc giảm sử dụng túi nilon và các sản phẩm nhựa một lần, góp phần thực hiện chỉ đạo chung của Chính phủ và của TP.Hà Nội.

Giới thiệu tổng quan dự án Liên minh các nhà bán lẻ giảm thiểu tiêu thụ túi nilon dùng một lần tại Việt Nam, TS Kim Thị Thúy Ngọc, Viện CLCSTN&MT cho biết: Mục tiêu của dự án là giảm thiểu việc sử dụng túi nilon sử dụng 1 lần tại các siêu thị và dần thay đổi hành vi sử dụng túi thân thiện với môi trường của khách hàng. Theo đó, dự án gồm có 3 hợp phần chính: Liên minh tiêu dùng bán lẻ được thành lập và vận hành nhằm giảm sử dụng túi nilon sử dụng một lần tại các siêu thị; các chương trình khuyến mại được áp dụng nhằm khuyến khích khách hàng giảm sử dụng túi nilon; hoạt động truyền thông nhằm thay đổi hành vi của khách hàng.

Mục tiêu cụ thể là thay thế túi nilon sử dụng một lần bằng túi thân thiện với môi trường; giảm ít nhất 10% tổng lượng túi nilon sử dụng một lần so với năm 2020; 100% thành viên Liên minh thực hiện các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức của người tiêu dùng; 80% thành viên Liên minh thực hiện các chương trình khuyến mại nhằm khuyến khích khách hàng giảm sử dụng túi nilon sử dụng một lần; 50% các chi nhánh của thành viên bước đầu thử nghiệm việc yêu cầu khách hàng trả tiền đối với túi nilon sử dụng một lần.

Tại Hội thảo, đại diện các hệ thống siêu thị lớn như: AEON, MM Mega Market, Big C, Lotte Mart chia sẻ các đơn vị đã thực hiện các biện pháp nhằm giảm thiểu rác thải nhựa, túi nilon dùng một lần. Tuy nhiên, để thành lập liên minh và hoạt động hiệu quả, việc giảm thiểu túi nilon dùng một lần cần có lộ trình phù hợp và thực hiện đồng bộ tại tất cả các hệ thống siêu thị.

Cụ thể, đại diện MM Mega Market đề xuất thay đổi mục tiêu giảm ít nhất 10% tổng lượng túi nilon sử dụng 1 lần so với năm 2020 thành giảm 80-90% tổng lượng túi nilon dùng một lần. Bên cạnh đó, mong muốn có đơn vị cung cấp các sản phẩm có thể thay thế túi nilon bằng sản phẩm thân thiện có nguồn gốc, nguyên liệu từ môi trường.

Đại diện AEON Việt Nam cho rằng cần có lộ trình cụ thể để giảm thiểu túi nilon vì mỗi siêu thị có một chính sách kinh doanh riêng. Nếu đặt ra mục tiêu cuối năm 2021 giảm 10% lượng túi nilon dùng một lần thì rất khó có thể thực hiện được, thay vào đó thực hiện lộ trình giảm 10% và trước năm 2025 sẽ không phát túi nilon sử dụng một lần.

Tại Hội thảo, Phó Viện trưởng Nguyễn Trung Thắng đã tiếp thu ý kiến của đại diện các siêu thị trên địa bàn. Đồng thời, nhấn mạnh việc giảm thiểu túi nilon trong các siêu thị, hệ thống bán lẻ là điều quan trọng trong việc giảm thiểu rác thải nhựa. Trong thời gian tới, mong muốn các siêu thị tích cực tham gia vào liên minh siêu thị giảm túi nilon sử dụng một lần vì đây là hành động có ý nghĩa, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững cho Việt Nam.