Sự thật về tác dụng của sữa bột công thức

Những năm trở lại đây, các loại sữa công thức được quảng cáo giúp tăng cân, tăng chiều cao, tăng sức đề kháng, trí thông minh được các mẹ tin dùng và cho con uống như một nguồn dinh dưỡng không thể thiếu. Ở Việt Nam, nếu mẹ không mua cho con mình 1 hộp sữa bột nào sẽ bị coi là quá “ki bo” và không chịu đầu tư cho con.

Tuy nhiên, sự thật thì các bà mẹ Việt đang tự “thần thánh hoá” tác dụng của sữa bột công thức.

Sữa bột công thức có giúp con cao lớn, thông minh hơn?

Sữa công thức (hay còn gọi là sữa bột trẻ em) là các loại sữa được sản xuất dành riêng làm thức ăn cho trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tháng tuổi trong đó thành phần mô phỏng công thức hóa học của sữa mẹ và dùng để thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ. Có thể nói hiếm ở nơi nào trên thế giới sữa công thức được bán tràn lan và có lượng tiêu thụ khủng khiếp như ở Việt Nam.

Tại các quầy hàng bán sữa, những loại sữa công thức được quảng cáo có hàm lượng DHA cao đang bán rất chạy. Các bà mẹ mặc nhiên cho rằng nếu như con mình không được sử dụng sữa bột thì chắc chắn sẽ kém thông minh và không phát triển bằng những đứa trẻ khác.

Th.S –BS Lê Thị Hải.

Chị Hà Minh (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: “Con mình hiện nay đã được 4 tuổi nhưng vẫn uống sữa bột công thức. Dù kinh tế không khá gì lắm nhưng mình vẫn cố tắn tiện để mua sữa cho con vì thấy quảng cáo trẻ uống sữa có DHA sẽ thông minh hơn.

Mình vẫn định sử dụng tiếp cho con trong vài năm tới”. Bà Lê Thị Hằng (50 tuổi) cũng cho biết: “Cháu ngoại tôi ăn rất ít cơm mà chủ yếu uống rất nhiều sữa. Một ngày uống 7-8 bình sữa bột. Bố mẹ cháu hễ cứ thấy người ta quảng cáo sữa nào có hàm lượng DHA cao là mua ngay. Tiền sữa mỗi tháng hết hơn 2 triệu đồng, tuy tốn kém nhưng thấy cháu thông minh. Mới có 5 tuổi mà nói nhiều câu người lớn không ngờ tới”.

Trao về vấn đề này, Th.S - BS Lê Thị Hải (Giám đốc trung tâm Dinh dưỡng -Viện dinh dưỡng quốc gia) cho biết: “Các bà mẹ không nên “thần thánh hoá” dẫn đến hiểu nhầm về sữa bột công thức. Trẻ em chỉ nên sử dụng sữa bột công thức khi người mẹ không đủ sữa cho con bú. Và chỉ sử dụng có hiệu quả nhất đối với trẻ em từ 2 tuổi trở xuống”. Hơn nữa, BS Hải còn nhấn mạnh rằng sữa bột công thức không giúp phát triển chiều cao vượt trội hơn sữa mẹ: “Người ta nói sữa bột công thức giúp trẻ cao lớn hơn.

Thực tế là đã có nhiều trẻ em do uống sữa bột công thức mà cao hơn những đứa trẻ cùng trang lứa. Có điều này là do hàm lượng canxi trong sữa công thức cao hơn so với sữa mẹ và sữa bò tươi một chút. Tuy nhiên, canxi muốn phát huy tối đa hiệu quả thì không thể thiếu được vitamin D. Việc cho con bú sữa mẹ sẽ giúp bổ sung hàm lượng vitamin D tự nhiên cho trẻ”, BS Hải cho hay.

Sữa bột công thức không thể bằng sữa mẹ

Rất nhiều hãng sữa hiện nay quảng cáo rầm rộ về công dụng giúp trẻ sáng mắt và thông minh hơn nhờ DHA và AA có trong sữa công thức. Tuy nhiên, bà Lê Thị Hải cũng khẳng định sữa bột công thức không phải là “thần dược” giúp trẻ sáng mắt và thông minh hơn. Những nghiên cứu lâm sàng mới nhất của các nhà khoa học cho thấy DHA và AA không hề mang lại tác dụng “thần kỳ” như vậy, mặc dù nó không có hại cho trẻ nhưng cũng không phải “thần dược” giúp trẻ thông minh.

Sữa bột công thức đang được tiêu thụ với số lượng “chóng mặt” ở Việt Nam (Ảnh minh họa).

“DHA là một chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển và hoạt động của não bộ. Tuy nhiên, trẻ em cần được cung cấp DHA ngay từ khi còn ở trong bụng mẹ chứ không phải DHA chỉ được cung cấp sau khi dùng sữa công thức. Nếu như để so sánh thì DHA trong sữa mẹ chứa nhiều hơn trong sữa bột rất nhiều lần”, BS Hải cho biết thêm.

Theo BS Lê Thị Hải thì sữa mẹ với hàm lượng chất cân bằng và tự nhiên mới là dưỡng chất tuyệt vời nhất cho sự phát triển của bé. Các chuyên gia đều khuyên mẹ rằng hãy tận dụng tất cả nguồn sữa mẹ có thể có cho con. Không có bất kỳ một loại sữa bột công thức nào, dù đắt tiền đến đâu có thể thay thế được hoàn hảo cho sữa mẹ. Sữa mẹ hoàn toàn miễn phí, nhưng chính là dưỡng chất tuyệt vời nhất, hoàn hảo nhất, đầy đủ nhất giúp con bạn phát triển khỏe mạnh, cao lớn và thông minh.

Các nhà khoa học đều khẳng định, những trẻ được bú sữa mẹ trong thời gian dài thì càng thông minh và khỏe mạnh. Bên cạnh đó, sữa mẹ còn chứa những dưỡng chất tự nhiên, kháng thể phòng bệnh mà không có bất kỳ một loại sữa bột công thức nào có thể sánh được.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng chỉ trong trường hợp không có sữa thì mẹ mới sử dụng sữa bột công thức cho con. Nếu mẹ ít sữa thì nên cho con dùng cùng lúc cả sữa mẹ và bổ trợ thêm sữa bột công thức.

Tuy nhiên, sau 1 tuổi, vai trò của sữa không còn là quan trọng nhất nữa, vì trẻ bắt đầu cần nhận được các vitamin, khoáng chất, và các dưỡng chất cần thiết cho phát triển từ các bữa ăn dặm. Khi con được hơn tuổi, các mẹ có thể chuyển từ sữa bột công thức sang sữa tươi hoặc sữa nguyên kem cho con.

Sữa bò tươi có giá thành rẻ hơn sữa bột công thức mà lại tốt hơn cho sự phát triển của trẻ. Như vậy, nếu là một người mẹ thông thái, biết cách lựa chọn sữa phù hợp với từng giai đoạn phát triển của con thì mỗi năm, người mẹ có thể tiết kiệm chi phí hàng chục triệu đồng./.