Ngành chăn nuôi thế giới khốn đốn vì chiến tranh thương mại Mỹ - Trung

The Maschhoffs - công ty của Maschoff, đã dừng các dự án trị giá tới 30 triệu USD tại Mỹ và có thể chuyển một số hoạt động ra nước ngoài.

Đầu tư vào hoạt động trong nước lúc này là “nực cười” bởi Trung Quốc cùng các bên khác đã đáp trả nhằm vào hàng hóa nông nghiệp Mỹ, Maschoff phát biểu tại trụ sở công ty ở thành phố Carlyle, bang Illinois.

Ở Trung Quốc, nông dân nuôi lợn Xie Yingqiang đã phải chuyển gần toàn bộ đàn lợn 1.000 con tới lò mổ hồi tháng 5 để cắt lỗ sau khi chính phủ nước này áp thuế đáp trả lên đậu tương Mỹ, đẩy giá thức ăn chăn nuôi tăng. Ông không thể trang trải chi phí.

“Nuôi chúng không còn ý nghĩa gì nữa”, Xie, người tỉnh Giang Tô, chia sẻ với Reuters.

Sự đáp trả qua lại trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang tác động mạnh tới ngành chăn nuôi lợn của hai nước, ảnh hưởng tới cả những quốc gia xuất khẩu thịt lợn lớn như Brazil, Canada. Trái ngược với nhiều ngành công nghiệp khác - được phân ra kẻ thắng người thua, nông dân nuôi lợn và cơ sở chế biến lại gần như chung tình cảnh lợi nhuận cùng việc làm giảm do ảnh hưởng từ chi phí thức ăn tăng, giá lợn giảm.

Lý do chính là cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung diễn ra sai thời điểm - sau một đợt mở rộng đưa sản lượng lợn toàn cầu lên cao kỷ lục với kỳ vọng nhu cầu tăng còn giá thức ăn giảm.

Tại Mỹ, các công ty thịt như Seaboard Triumph Foods và Prestage Farms đã chi hàng trăm triệu USD để tăng công suất lò mổ thêm hơn 10% trong ba năm qua lên nửa triệu con lợn mỗi ngày.

Ngay trước khi những rào cản thương mại gia tăng, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) hồi tháng 4 dự báo tăng trưởng cung toàn cầu sẽ vượt nhu cầu trong năm nay, làm dấy lên “sự canh tranh khốc liệt, đẩy giá lợn đi xuống”. Cuộc chiến thuế quan càng thúc đẩy xu hướng trên bởi nhiều thị trường xuất khẩu đóng cửa, thức ăn tăng giá.

“Cuộc chiến thương mại càng nóng lên, thương mại với Trung Quốc càng khó - có lúc còn dừng lại, bởi thuế quan”, Kenneth Sullivan, giám đốc điều hành Smithfield Foods, nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất thế giới, chi nhánh của tập đoàn Trung Quốc WH Group, nói.

Thịt lợn Mỹ bị Trung Quốc áp thuế đáp trả 62%, Mexico áp thuế lên tới 20%, khiến lực cầu tại hai thị trường lớn của Washington này giảm mạnh, thịt lợn chất đống trong các kho lạnh.

Nhà Trắng chưa có bình luận nào.

USDA cho biết chi phí thức ăn chăn nuôi đã giảm bởi đậu tương trong nước đang dư thừa, do Trung Quốc giảm mua. Chính quyền Tổng thống Donald Trump muốn tăng cường cơ hội cho ngành nông nghiệp Mỹ tại các thị trường Liên minh châu Âu, Nhật Bản và Anh.

Ngành công nghiệp thịt lợn Brazil bị ảnh hưởng bởi giá thức ăn chăn nuôi tăng do nông dân nước này giờ phải cạnh tranh với các nhà nhập khẩu đậu tương đến từ Trung Quốc - những người chọn mua đậu tương Brazil để tránh thuế áp lên đậu tương Mỹ.

Canada, quốc gia xuất khẩu thịt lợn lớn thứ ba thế giới, cũng chung số phận với Mỹ. Giá thịt lợn trong tháng 8 đã giảm 31% so với tháng 7, theo số liệu từ Hams Marketing Services.

Nông dân George Matheson, ở tỉnh Manitoba, Canada, dự kiến bán đàn lợn 250 con với giá 115 CND/con, thấp hơn đáng kể so với chi phí nuôi 150 CND/con.

Nhiều nông dân Trung Quốc đang tìm kiếm các nguyên liệu thức ăn chăn nuôi giàu protein và rẻ hơn để thay thế đậu tương, có thể là hạt cải dầu.

“Mọi thứ tôi sử dụng đều ngày càng đắt”, Yu Shiqian, nuôi 1.800 con lợn tại tỉnh Liêu Ninh, đông bắc Trung Quốc, nói. “Chỉ có giá lợn giảm”.

Các nhà sản xuất lớn cũng chịu cú giáng mạnh. WH Group, trụ sở Hong Kong, hồi đầu năm cảnh báo thách thức lớn nhất của họ là nguồn cung thịt dư thừa ở Mỹ và bất ổn liên quan chiến tranh thương mại. Các công ty như Muyuan Foods, Guangdong Wens Foodstuff và Beijing Dabeinong Technology công bố lợi nhuận quý II tệ nhất nhiều năm do giá lợn giảm.

Xie hy vọng tái đàn sau hè nhưng đã thay bằng “quyết định tạm dừng chăn nuôi một thời gian”. “Ít nhất tôi có thể đảm bảo mình không lỗ”, Xie nói.

Tại Iowa, bang sản xuất thịt lợn hàng đầu Mỹ, các tranh chấp thương mại sẽ khiến người chăn nuôi lỗ 18 USD/con lợn, tức là mất 800 triệu USD tổng doanh thu giai đoạn tháng 8/2018 – tháng 7/2019, các nhà kinh tế Đại học Bang Iowa dự báo hồi tháng 9.

Với The Maschhoffs, lỗ ước tính khoảng 100 triệu USD. Công ty gần đây cân nhắc đầu tư vào Trung Quốc, Đông Âu và Nam Mỹ nhưng đã bỏ ý định bởi nuôi lợn ở Mỹ có thể hiệu quả hơn.