Cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ: Người dân mong có hướng dẫn chi tiết, rõ ràng

Kéo dài việc xem xét cấp sổ đỏ thêm 10 năm so với quy định cũ

Việc cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ đang được hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp đều được quy định tại các Luật Đất đai 1993, 2003, 2013. Sau đó, mỗi lần sửa Luật Đất đai lại kéo dài mốc thời gian cấp giấy chứng nhận.

Theo quy định Luật Đất đai 2013, cá nhân, hộ gia đình sử dụng đất, không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không vi phạm pháp luật đất đai và không thuộc trường hợp giao đất trái thẩm quyền trước ngày 1/7/2004 sẽ được xem xét cấp sổ đỏ.

Tuy vậy, vẫn còn rất nhiều hộ dân không đủ điều kiện xem xét cấp sổ đỏ; ảnh hưởng nhiều đến việc mua bán, thế chấp tài sản và ổn định cuộc sống.

Luật Đất đai 2024 đã điều chỉnh thời gian sử dụng đất, kéo dài việc xem xét cấp sổ đỏ thêm 10 năm so với quy định cũ. Đây là thông tin mà nhiều hộ dân có đất sử dụng ổn định trong thời gian dài nhưng chưa có giấy tờ rất trông chờ.

Cụ thể, khoản 3 Điều 138 Luật Đất đai 2024 quy định, cá nhân, hộ gia đình sử dụng đất, không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không vi phạm pháp luật đất đai và không thuộc trường hợp giao đất trái thẩm quyền trước ngày 1/7/2014 sẽ được xem xét cấp sổ đỏ. Quy định này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.

Trong đó, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cụ thể cho các hộ gia đình cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ được căn cứ trên các mốc thời gian sử dụng đất khác nhau, được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.

Nhóm 1: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 18/12/1980

Nhóm 2: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993

Nhóm 3: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2014

Với các trường hợp trên, quy định cụ thể về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khác nhau.

Đây là một trong những nội dung quan trọng mà Ban soạn thảo, Ủy ban Thường vụ của Quốc hội có tiếp thu ý kiến nhân dân, nhằm giải quyết việc cấp giấy chứng nhận cho các hộ gia đình sinh sống thời gian dài, có nhà ở, các công trình phục vụ sinh hoạt hộ gia đình… nhưng chưa được công nhận quyền sử dụng đất.

Điều kiện để cấp giấy chứng nhận với những trường hợp này là không thuộc các trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai và giao trái thẩm quyền đã được quy định trong dự luật. Vì vậy, chính sách này được cho là sẽ không hợp thức hóa các trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai.

Người dân mong chính sách đi vào cuộc sống ngay khi luật có hiệu lực

Dù chưa có hướng dẫn cụ thể nhưng nhiều người dân rất vui mừng trước thông tin này. Nhất là những hộ gia đình ở nông thôn đang rất mong chờ mảnh đất có nguồn gốc do ông cha để lại sẽ chính thức được công nhận quyền sử dụng trên giấy tờ.

Ngoài việc Nhà nước sẽ có thêm cơ sở dữ liệu đất đai để quản lý, việc nới thời hạn xem xét cấp sổ đỏ đã đảm bảo được tối đa các quyền lợi về mặt pháp lý cho người dân, như mua bán, chuyển nhượng, hay thế chấp vay vốn ngân hàng để làm ăn. Đồng thời, người dân cũng yên tâm sử dụng đất, ổn định cuộc sống.

Tuy nhiên, điều 138 của Luật Đất đai 2024 chỉ quy định một số nguyên tắc cơ bản, còn lại giao Chính phủ quy định chi tiết về nội dung này, cùng với khoảng 65 điều khoản khác.

"Chúng ta đã có một bộ luật tốt rồi thì việc quan trọng tiếp theo là thực thi cho đúng và thống nhất các quy định pháp luật. Trong quá trình thực thi, nếu như có nội dung chưa rõ ràng, chưa phù hợp thì cần phải có hướng dẫn bằng các nghị định, thông tư hoặc thậm chí cần phải giải thích pháp luật", TS. Dương Kim Thế Nguyên, Trưởng khoa Luật - Đại học Kinh tế TP.HCM nhìn nhận.

Cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ: Người dân mong sớm có hướng dẫn chi tiết, rõ ràng- Ảnh 2.

Người dân mong muốn việc cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ sớm được thực thi. (Ảnh minh họa)

Mới đây, Chính phủ tổ chức cuộc họp với lãnh đạo một số bộ, ngành về kế hoạch triển khai thực hiện Luật Đất đai sửa đổi.

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch ban hành văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

Bao gồm: Nghị định chung hướng dẫn các điều, khoản chung; các lĩnh vực chuyên sâu (quản lý đất lúa; thu tiền sử dụng đất; định giá đất; thu hồi, bồi thường, tái định cư; điều tra cơ bản thông tin dữ liệu đất đai…); đất đai cho hạ tầng giao thông, đô thị, năng lượng, công nghiệp…

Đồng thời, xây dựng đề án truyền thông chính sách, tuyên truyền phổ biến về luật, đưa các điều khoản, quy định của Luật đất đai sửa đổi được thực thi, áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.

Để các chính sách đi vào cuộc sống ngay khi luật có hiệu lực, thì các văn bản hướng dẫn phải được tiến hành một cách sớm nhất, nhanh nhất và rõ ràng nhất. Do đó, người dân mong muốn Chính phủ sớm ban hành các nghị định hướng dẫn cụ thể và các bộ ngành có kế hoạch cụ thể để nhanh chóng đưa Luật Đất đai đi vào thực tiễn, đảm bảo kịp thời quyền lợi cho người dân./.