Bộ Xây dựng đề xuất gói tín dụng 30.000 tỷ để giải quyết nhà ở cho công nhân

Trước những khó khăn trong việc giải quyết nhà ở cho công nhận, Bộ Xây dựng vừa có kiến nghị bổ sung gói tín dụng khoảng 30.000 tỷ đồng theo hình thức tái cấp vốn cho chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp, khu chế xuất vay để đầu tư phát triển nhà ở xã hội; trong đó có nhà ở công nhân. Việc bổ sung gói tín dụng trên nhằm góp phần đảm bảo “mục tiêu kép”: bảo đảm an sinh xã hội, nhà ở cho các đối tượng yếu thế; thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế bền vững, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp gắn với hỗ trợ phát triển thị trường nhà ở và bất động sản.

Đại diện Bộ Xây dựng cho biết dù Chính phủ đã đưa ra rất nhiều giải pháp cho nhà ở công nhân như bố trí nguồn vốn ưu đãi; tạo ra nhiều mô hình phát triển nhà ở cho thuê, nhà ở phúc lợi của doanh nghiệp… Tuy nhiên, thực tế nhà ở dành cho công nhân tại các khu công nghiệp vẫn rất khiêm tốn so với nhu cầu. 

Song song đó, Bộ Xây dựng cũng đang tập trung nghiên cứu, đề xuất sửa đổi luật Nhà ở 2014, trong đó chính sách nhà ở cho công nhân được nghiên cứu, quy định cụ thể hơn để khuyến khích đầu tư phát triển. Đối tượng được thuê nhà công nhân phải là công nhân hoặc doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Diện tích sử dụng tối thiểu khoảng 10 m2/người.

Bộ Xây dựng cũng lưu ý cần ưu đãi miễn tiền sử dụng đất; miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp; vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, tổ chức tín dụng; chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong khu nhà ở công nhân được hạch toán vào chi phí giá thành hạ tầng chung của cả khu công nghiệp. Trên tinh thần đó, để có nguồn vốn phát triển nhà công nhân, Bộ Xây dựng đề nghị Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa danh mục phát triển nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở công nhân khu công nghiệp vào danh mục đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, đề nghị Chính phủ xem xét, bổ sung kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để thực hiện chính sách nhà ở xã hội cho Ngân hàng Chính sách xã hội cũng như các tổ chức ngân hàng được chỉ định để cho vay phát triển nhà ở xã hội trong giao đoạn 2021-2025; trong đó sớm bố trí nguồn vốn 3.000 tỷ đồng cho phát triển nhà ở xã hội theo Nghị quyết 41/NQ-CP ngày 9.4.2020 của Chính phủ.

Bộ Xây dựng cũng sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, hoàn thiện thể chế, bổ sung cơ chế, chính sách thông thoáng hơn để phát triển quỹ nhà ở này. Phát triển nhà ở xã hội đã giải quyết nhu cầu chỗ ở cho các đối tượng là công nhân tại các khu công nghiệp. Mặc dù còn vướng mắc nhưng chính sách về nhà ở xã hội đã hỗ trợ nhiều đối tượng chính sách xã hội cải thiện được nhà ở; trong đó có công nhân khu công nghiệp.

Trước đó, Bộ Xây dựng cũng đã có công văn số 3822 gửi UBND các tỉnh, thành phố về giải pháp phát triển nhà ở cho công nhân khu công nghiệp. Theo đó, yêu cầu các khu công nghiệp bắt buộc phải có nhà ở công nhân; yêu cầu các địa phương cần có cơ chế, giải pháp cụ thể, tạo môi trường thuận lợi về đất đai, thủ tục hành chính, hỗ trợ, khuyến khích, thu hút doanh nghiệp tích cực tham gia phát triển nhà ở xã hội; bố trí nguồn lực hợp lý để đầu tư các cơ sở hạ tầng thiết yếu như: Trường học, nhà trẻ, cơ sở khám, chữa bệnh, sinh hoạt cộng đồng, văn hóa, thể dục, thể thao... trong và ngoài các dự án nhà ở xã hội;

Đồng thời, địa phương tập trung chỉ đạo, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp mà Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo về việc đẩy mạnh phát triển nhà xã hội; đồng thời phối hợp chặt chẽ với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong việc triển khai các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về đầu tư xây dựng các thiết chế công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất (bao gồm nhà ở, nhà trẻ, siêu thị, y tế, giáo dục và các công trình văn hóa, thể thao) để phấn đấu từ năm 2026 trở đi, tất cả khu công nghiệp, khu chế xuất trên cả nước đều có thiết chế công đoàn.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh từng cho biết, Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung bất cập tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP để trình Chính phủ; tham gia phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nghiên cứu, dự thảo trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 1729/QĐ-TTg ngày 4/11/2020 về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 655/QĐ-TTg về phê duyệt Đề án "Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất. Cùng đó, Bộ Xây dựng đã ban Quyết định số 131/QĐ-BXD về thiết kế mẫu, thiết kế điển hình nhà công nhân khu công nghiệp…

Tuy nhiên, mục tiêu phát triển nhà ở công nhân chưa đạt mục tiêu theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia. Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh chỉ rõ một số tồn tại, vướng mắc; trong đó có việc thiếu nguồn vốn để phát triển nhà ở công nhân. 

Ngân hàng Chính sách xã hội chỉ mới đáp ứng 24% nhu cầu vốn thực hiện chính sách nhà ở xã hội đến năm 2020. Các tổ chức tín dụng được Nhà nước chỉ định gồm 4 ngân hàng thương mại cũng chưa được bố trí nguồn vốn để cấp bù lãi suất cho vay nhà ở xã hội. Chưa có quy chế sử dụng nguồn tiền thu được từ 20% quỹ đất trong các dự án khu đô thị, dự án nhà ở thương mại để phát triển nhà xã hội; chưa thực hiện nghiêm quy định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để phát triển nhà ở xã hội...