Bài 5: Vụ "bất cập" tại dự án nghĩa trang huyện Thanh Oai - Dân khóc dòng mong dự án không bị "ép chín"

“Dân biết, dân bàn…” nhưng dân không được làm…

Năm 2013, Đảng ủy - UBND thị trấn Kim Bài đã tiến hành họp dân để thực hiện chính sách “dồn ô, đổi thửa” đất nông nghiệp của thôn Kim Lâm. Trong biên bản họp toàn dân ngày 9/10/2013, thôn Kim Lâm có họp chi bộ người dân về việc đề xuất cấp trên cho phép chuyển đổi sang làm trang trại, nâng cao giá trị sản xuất, công ăn, việc làm, thu nhập cho người dân ở khu vực đồng Khoai, đồng Lê làm khu vực trang trại lúa cả vịt kết hợp trồng cây ăn quả. Do vậy trong thôn đã có một số hộ dân đăng ký và muốn được làm trang trại.

Thế nhưng không hiểu vì lý do gì việc triển khai làm trang trại suốt ngần đó năm bị chững lại. Nhiều người dân trong thôn Kim Lâm phản ánh: “Người dân đã có đơn đề nghị lên UBND thị trấn Kim Bài nhưng không được chấp thuận, vì thế chúng tôi vẫn tiếp tục sản xuất nông nghiệp, trồng lúa. Bỗng nhiên, dự án xây dựng nghĩa trang chưa có cuộc họp lấy ý kiến nhân dân đã có quyết định triển khai. Chúng tôi thấy vô cùng bức xúc”.

Biên bản họp toàn dân ngày 9/10/2013, thôn Kim Lâm có họp chi bộ người dân về việc đề xuất cấp trên cho phép chuyển đổi sang làm trang trại.

Trong khi đó, thực tế đã có rất nhiều người dân ở khu vực giáp ranh với cánh đồng Khoai (cũng là đất thôn Kim Lâm giáp với Kênh Yên Cốc) đã thực hiện chuyển đổi thành công sang mô hình trang trại đạt hiệu quả kinh tế. Mong mỏi của người dân thôn Kim Lâm bấy lâu nay vẫn “đợi chờ vô vọng” các cấp, lãnh đạo thực tế khảo sát, kiểm tra và có đánh giá cụ thể về tính hiệu quả của mô hình sản xuất trang trại, nâng cao đời sống nhân dân.

Cánh đồng xanh mướt của người dân thôn Kim Lâm đang có nguy cơ biến thành nghĩa trang.

Sự thật về việc người dân đề xuất xây dựng trang trại ở khu vực cánh đồng Khoai của thôn Kim Lâm thì đều bị gạt đi đã rất rõ trong biên bản về việc dồn điền đổi thửa năm 2013. Nhưng dự án xây dựng nghĩa trang vì cớ gì “bị ép chín” gấp gáp như vậy. Có lẽ câu trả lời chính xác chỉ có thể là UBND huyện Thanh Oai mới có được(!?). 

 Hệ quả khó lường từ việc xây dựng nghĩa trang

Người dân thôn Kim Lâm chỉ có nguyện vọng xây dựng, phát triển kinh tế địa phương chứ không có nhu cầu xây thêm nghĩa trang. Bởi lẽ, việc đầu tư xây dựng nghĩa trang sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường của nhân dân trong khu vực, gây ra những hệ quả khó lường ảnh hưởng tới sức khoẻ. Theo quy định của QCXDVN 01:2008/BXD có quy định rõ nghĩa trang xây dựng mới phải không được làm ảnh hưởng đến môi trường dân cư xung quanh, không ảnh hưởng đến nguồn nước cấp cho sinh hoạt, ở cuối hướng gió và khu dân cư.

Người dân thôn Kim Lâm từng ngày chờ đợi câu trả lời đơn thư kiến nghị về việc đình chỉ dự án xây dựng nghĩa trang.

Tuy nhiên, vị trí khu vực đồng Khoai, đồng Lê là nơi đất trũng, thường xuyên ngập lụt rất nặng vào mùa mưa bão, lại nằm cạnh con kênh lớn phục vụ cho nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của toàn bộ người dân trên địa phương và các khu vực lân cận; nằm giữa hệ thống kênh, mương tưới tiêu sản xuất nông nghiệp, cũng là nguồn thu nhập chính của nhân dân trong thôn. Hơn nữa, đây là vị trí đầu nguồn gió nếu xây dựng nghĩa trang sẽ gây ra ô nhiễm cả về khí thải.

Thế nhưng, Ban quản lý dự án huyện Thanh Oai cho rằng không cần làm đánh giá tác động môi trường, đánh giá môi trường chiến lược. Như vậy, việc quy hoạch xây dựng này rất bất hợp lý, vi phạm quy dịnh về điều kiện xây dựng nghĩa trang theo quy định, gây ô nhiễm nguồn nước, khí thải, rác thải, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến đến sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt của người dân.

Với việc chưa có bất cứ nghiên cứu, đánh giá cụ thể ảnh hưởng đến môi trường, số liệu kết luận cụ thể thì lấy cơ sở nào để báo số 65/BC-SXD, Sở xây dựng Hà Nội lại khẳng định rất rõ ràng phù hợp với QCXDVN 01:2008/BXD. Hay đây lại là một kết luận mang tính cảm tính, nặng về quan điểm cá nhân, không dựa vào các tài liệu khoa học, số liệu thực tiễn nơi thực hiện dự án xây mới nghĩa trang ở thôn Kim Lâm.

Báo số 65/BC-SXD, Sở xây dựng Hà Nội cho biết dự án nghãi trang thị trấn Kim Bài chỉ cần lập kế hoạch bảo vệ môi trường. Nhưng kế hoạch đó hiện tại ở đâu UBND huyện Thanh Oai không rõ!

Cho đến thời điểm hiện tại, UBND huyện Thanh Oai chưa thể cung cấp bất cứ tài liệu nào liên quan đến dự án xây dựng nghĩa trang tại thôn Kim Lâm, thị trấn Kim Bài đã được phê duyệt. “Quả bóng trách nhiệm” vẫn đang được đá loanh quanh trong các phòng ban của UBND huyện Thanh Oai. Việc cung cấp hồ sơ cho cơ quan báo chí sau ngày 12/3/2019 như Ban quản lý dự án, UBND huyện Thanh Oai hứa hẹn đến ngày 19/3/2019 cũng "bặt vô âm tín".

Đề nghị các đơn vị, cơ quan chức năng có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, xử lý, đánh giá lại toàn bộ dự án xây dựng nghĩa trang tại Thôn Kim Lân, thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai. 

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc./.