Bài 4: Vụ "bất cập" tại dự án nghĩa trang huyện Thanh Oai - Hồ sơ dự án đang ở đâu?

Hợp lý hay không dự án nghĩa trang trên đất nông nghiệp?

 Ngày 12/3/2019, ông Nguyễn Tiến Hải, Giám đốc ban quản lý dự án, UBND huyện Thanh Oai đã có buổi làm việc trực tiếp với báo chí. Theo ông Hải cho biết: “Dự án này quá hợp lý, tôi không hiểu sao lại khiếu nại, việc xây dựng chưa triển khai chúng tôi mới chỉ quy hoạch. Dự án này đều có phê duyệt từ cấp trên… Giai đoạn này sẽ làm dự án với diện tích 5000m2. Kế hoạch đã có trình phòng tài chính, chúng tôi cũng tổ chứng hợp các sở ban ngành… Dự án nghĩa trang không cần báo cáo đánh giá tác động môi trường”….

ông Nguyễn Tiến Hải, Giám đốc ban quản lý dự án, UBND huyện Thanh Oai.

Khi được hỏi về các tài liệu liên quan đến dự án đã được phê duyệt gồm hồ sơ quy hoạch dự án, chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, kế hoạch bảo vệ môi trường, số liệu khảo sát thực tế,… ông Nguyễn Tiến Hải không thể đưa ra, và cho biết: “Tất cả đã được gửi ở văn phòng UBND huyện Thanh Oai”…

Quay lại văn phòng UBND huyện Thanh Oai, đề nghị được cung cấp tài liệu, phóng viên nhận được câu trả lời của Chánh văn phòng rằng các phòng ban quản lý, văn không lưu giữ và chờ báo cáo lại cấp trên.

Theo đúng quy trình làm việc của báo chí, sau nhiều lần đặt lịch làm việc và gửi những câu hỏi liên quan đến lãnh đạo Huyện, trực tiếp Chánh văn phòng đã cử đại diện trao đổi công việc với PV. Lẽ ra, mọi tài liệu liên quan phải được chuẩn bị trước chứ không phải một lần nữa lại... "trách nhiệm thuộc về phòng - ban khác"…

Vậy cuối cùng thì các tài liệu liên quan tới dự án xây dựng nghĩa trang tại thôn Kim Lâm, thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai đang ở đâu(!?).

Trước những ý kiến của người dân, của các cấp lãnh đạo UBND thị trấn Kim Bài, UBND huyện Thanh Oai còn nhiều điểm cần làm rõ. Trong đó việc xây dựng nghĩa trang trên đất nông nghiệp có cần báo cáo đánh giá tác động môi trường hay không?. Nếu xây dựng nghĩa trang các giai đoạn sau có lò hoả thiêu sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường như nào?.

 Nên hay không nên xây dựng nghĩa trang thực tế và quy định đã rõ…

Theo đó Căn cứ theo Điều 8 Nghị định 23/2016/NĐ- CP về Xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hóa táng có quy định khi xây dựng mới nghĩa trang cần:  Phân tích, đánh giá hiện trạng đất xây dựng, các điều kiện tự nhiên, cảnh quan, địa hình, địa chất thủy văn, hạ tầng kỹ thuật, môi trường khu vực quy hoạch xây dựng, các quy định của quy hoạch nghĩa trang vùng tỉnh, quy hoạch nghĩa trang, cơ sở hỏa táng trong các đồ án quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch đô thị có liên quan....

Khu vực Đồng Lê, Đồng Khoai là nơi đất đai vô cùng màu mỡ, canh tác nông nghiệp rất tốt và là rốn thoát lũ của cả khu vực thị trấn Kim Bài. Đây là khu vực cánh đồng 2 lúa đạt năng suất cao nhất tạo khu vực đồng ruộng thôn Kim Lâm (cụ thể vụ chiêm đạt 200kg/sào, vụ mùa đạt 150kg/sào năm 2018) và là cánh đồng có thể kết hợp cây-con vì khu vực này luôn có nước dẫn, tưới tiêu thuận lợi trong việc canh tác, sản xuất và chăn nuôi. Thực tế, khu vực cánh đồng làng Kim Lâm vẫn được coi là khu vực sản xuất nông nghiệp chiêm trũng, chỉ phù hợp với sản xuất, trồng lúa, chăn nuôi, thả cá, kinh tế trang trại.

Cánh đồng màu mỡ, ngưuoif dân đang cấy hái cho sản lượng tốt nhưng giừo đây trong nguy cơ bị thu hồi làm nghĩa trang.

Dọc khu vực có con kênh Yên Cốc với trữ lượng nước rất lớn để cung cấp nước cho toàn bộ nhu cầu của người dân trong thôn và khu vực lân cận, có đặt trạm bơm nước tưới tiêu, thoát lũ với hệ thống kênh, mương tưới tiêu thoát lũ, sinh hoạt hoàn chỉnh, đồng bộ. Việc xây dựng nghĩa trang tại đây là rất bất hợp lý, không phù hợp bởi việc xây dựng nghĩa trang phải được tiến hành ở nơi đất cao ráo, không ảnh hưởng đến nguồn nước cho sinh hoạt, trồng trọt, sản xuất nông nghiệp của cả khu vực.

Hơn nữa đây là nơi đất trũng, chỉ cần mưa lũ lên cao, khu vực này thường sẽ bị chìm, ngập lụt trong nước. Do đó khi xây dựng nghĩa trang tại đây sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng dến môi trường, gây ô nghiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt của nhân dân.

Như vậy, quy hoạch xây dựng nghĩa trang ở khu vực Đồng Lê, đồng Khoai của thôn Kim Lâm đã không đảm bảo được các điều kiện tự nhiên, địa hình, địa chất thủy văn, hạ tầng kỹ thật, môi trường theo như quy định tại Điều 8 Nghị định 23/2016/NĐ- CP.

Người dân thôn Kim Lâm vẫn chưa thể yên lòng trước những báo cáo của UBND huyện Thanh Oai gửi lên UBND Thành phố Hà Nội

Nếu các cấp chính quyền bất chấp tất cả cố tình xây dựng nghĩa trang mới ở đây, thì toàn bộ việc sản xuất nông nghiệp của người dân thôn Kim Lâm, cũng như khu vực xung quanh bị ảnh hưởng nghiêm trọng, không thể trồng lúa, thả cá, chăn nuôi được. Ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến đời sống người dân thôn Kim Lâm, chỉ chuyên sản xuất nông nghiệp, trồng lúa, chăn nuôi từ bao đời nay.

Theo quy hoạch của dự án, ngoài xây dựng nghĩa trang tập trung còn xây dựng thêm nhà hỏa táng, do đó theo quy định Nghị định 18/2015/NĐ-CP quy định về quy hoạch bảo vệ môi trường, đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và kế hoạch bảo vệ môi trường tại phụ lục II: Dự án xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường đối với tất cả dự án xây dựng cơ sở hỏa táng.

Với các quy định pháp luật cụ thể nêu trên thì dự án xây dựng mới nghĩa trang ở thị trấn Kim Bài thuộc trường hợp bắt buộc phải có báo cáo, đánh giá tác động môi trường.

Căn cứ theo điều 9 quy định về Xây dựng mới hoặc mở rộng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng theo Nghị định 23/2016/NĐ- CP về Xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hóa táng:

“1. Xây dựng mới hoặc mở rộng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng phải tuân theo quy hoạch xây dựng, quy hoạch nghĩa trang vùng tỉnh được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”.

Căn cứ theo Điều 7 quy định về Quy hoạch nghĩa trang vùng tỉnh theo Nghị định 23/2016/NĐ- CP về Xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hóa táng:

“6. Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch nghĩa trang vùng tỉnh theo quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng”.

Như vậy thẩm quyền phê duyệt dự án thuộc về Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội. Đồng thời UBND thành phố Hà Nội phải có trách nhiệm thực hiện quy hoạch xây dựng nghĩa trang theo Quyết định số 496/QĐ-TTg ngày 08/04/2014 về viêc phê duyệt Quy hoạch nghĩa trang thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Thủ tướng chính phủ.

Trong quyết định số 496/QĐ-TTg ngày 08/04/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt quy hoạch nghĩa trang thủ đô Hà Nội đến năm 2030 thị trấn Kim Bài không hề có trong danh sách?

Trường hợp có thay đổi, bổ sung phải thực hiện theo Điều 2 Quyết định 496/QĐ-TTg ngày 08/04/2014 của Thủ tướng chính phủ: “Trong trường hợp cần bổ sung, điều chỉnh quy hoạch UBND thành phố Hà Nội chủ trì, phố hợp với Bộ Xây dựng và các Bộ, ngành liên quan trình Thủ tướng chính phủ xem xét, quyết định”. Ở đây không có bất cứ văn bản chỉ đạo nào của Thủ tướng chính phủ phê duyệt dự án xây dựng nghĩa trang tại thị trấn Kim Bài.

Ngoài ra theo quy định về điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư tại điều 58 Luật đất đai năm 2013.

Đề nghị các đơn vị, cơ quan chức năng có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, xử lý, đánh giá lại toàn bộ dự án xây dựng nghĩa trang tại Thôn Kim Lân, thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai.

 Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc./.