93,9% doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19

Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công trình bày tham luận tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF), phiên Cấp cao được tổ chức sáng nay 21/2, đồng thời đề xuất 10 vấn đề để doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Theo VCCI, năm 2021, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam vừa trải qua một năm đầy khó khăn do dịch bệnh Covid-19. Khảo sát doanh nghiệp do VCCI thực hiện năm 2021 cho thấy có tới 93,9% doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực bởi dịch Covid-19.

Hầu hết doanh nghiệp trong tất cả lĩnh vực ngành nghề và các địa phương đều phải đương đầu với những vấn đề do dịch Covid-19 gây ra, như khó tiếp cận khách hàng, mất cân đối dòng tiền, thiếu hụt nhân công, đứt gãy chuỗi cung ứng... Số liệu từ Tổng cục Thống kê cũng cho thấy do tác động tiêu cực của dịch Covid-19 cùng với các đợt phong tỏa nghiêm ngặt, giãn cách kéo dài, tổng số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong năm 2021 chỉ đạt gần 160.000 doanh nghiệp, giảm 10,7%; và có tới 119.800  doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 17,8% so với năm 2020.

Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã có những chỉ đạo điều hành hiệu quả kịp thời để tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp. Công tác phòng chống dịch đã được Chính phủ chủ động thực hiện quyết liệt và đạt được thành công. Ngày 11/10/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128/NQ-CP về Quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19", với quan điểm đặt sức khỏe, tính mạng người dân lên trên hết, trước hết; từng bước mở cửa trở lại nền kinh tế, bảo đảm hài hòa giữa mở cửa và kiểm soát dịch bệnh có hiệu quả. Bộ Y tế cũng đã ban hành Quyết định 4800 ngày 12/10/2021 hướng dẫn tạm thời về chuyên môn y tế thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ... 

Theo VCCI, đây là những tiền đề quan trọng để các địa phương mở cửa trở lại và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh. Đặc biệt, Chính phủ đã thực hiện rất thành công chiến lược ngoại giao vaccine và nhanh chóng tiêm phủ vaccine tại Việt Nam. Đây là bước tiến ngoạn mục thể hiện nỗ lực to lớn của Chính phủ và cũng là tiền đề quan trọng để Việt Nam mở cửa nền kinh tế.

Năm 2022 được dự đoán tiếp tục là một năm đầy thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam. Đại dịch Covid-19 lại xuất hiện biến chủng Omicron đang bùng phát với tốc độ lây lan rất nhanh trên thế giới và đã thâm nhập vào Việt Nam. Tình hình quốc tế đang có nhiều diễn biến phức tạp, với những biến động khó lường. Do vậy, kinh tế thế giới dù có dấu hiệu phục hồi, nhưng không vững chắc.

Chính phủ tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả chương trình phòng chống dịch Covid-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu tăng trưởng GDP đạt 6-6,5%. Đồng thời, triển khai nhất quán từ Trung ương đến địa phương quy định về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19; tạo thuận lợi tối đa cho lưu thông hàng hóa, lao động trở lại sau dịch bệnh.

Ngày 30/01/2022 tại Nghị quyết số 11/NQ-CP, Chính phủ đã ban hành Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Ngày 8/2/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 167/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp khu vực tư nhân kinh doanh bền vững giai đoạn 2022-2025. Một loạt chuyển động chính sách quan trọng đã diễn ra trên thực tế, như giảm thuế VAT cho hầu hết mặt hàng từ 10% xuống 8%, mở cửa lại các đường bay quốc tế từ ngày 15/2/2022...

“Cộng đồng doanh nghiệp trong nước ủng hộ và thống nhất cao các trọng tâm điều hành chính sách của Chính phủ trong năm 2022. Để góp phần hiện thực hóa mục tiêu và triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp mà Chính phủ đã đặt ra, cộng đồng doanh nghiệp trong nước có một số kiến nghị.”- ông Phạm Tấn Công nói.

Theo đó, VCCI đề xuất 10 kiến nghị, đó là: Tạo thuận lợi cho việc tiếp cận thông tin chính sách, quy định hỗ trợ doanh nghiệp. Trong quá trình này, các cơ quan chức năng cũng cần vận hành hiệu quả đường dây nóng và hòm thư điện tử để tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp, người dân để điều chỉnh kịp thời các quy định, chính sách; Hỗ trợ hiệu quả doanh nghiệp tiếp cận vốn để phục hồi sản xuất kinh doanh. Trong đó, cần nhanh chóng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất tín dụng 2% đối với các khoản vay thương mại trong chương trình hỗ trợ phục hồi theo Nghị quyết 11 của Chính phủ. Các gói vay lãi suất thấp trong thời hạn từ 3 đến 6 tháng để hỗ trợ doanh nghiệp trả lương cho người lao động trong giai đoạn khôi phục kinh tế cần được triển khai mạnh mẽ;

Đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh, đi lại cho lao động, chuyên gia; Nâng cao hiệu quả các chương trình hỗ trợ đào tạo cho người lao động bị thôi việc, mất việc làm do ảnh hưởng của dịch Covid-19; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin với các thủ tục hành chính, tiến tới giải quyết hoàn toàn thủ tục hành chính trên môi trường mạng; Nâng cao hiệu quả thực thi của bộ máy chính quyền. Chính phủ cũng cần chỉ đạo các bộ, ngành và chính quyền địa phương thường xuyên nắm bắt phản ánh, kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp về các chính sách trong quá trình thực hiện để kịp thời xử lý các bất cập trong các chính sách, quy định.

Đối với những những chính sách chậm triển khai hoặc chưa phù hợp Chính phủ cần sớm xem xét, chỉ đạo kịp thời và điều chỉnh quy định phù hợp với tình hình để hỗ trợ nền kinh tế; Nâng cao khả năng tận dụng ưu đãi thuế quan FTA, khơi thông các chính sách liên quan đến quy tắc xuất xứ; Xác định phát triển kinh tế số là động lực tăng trưởng của nền kinh tế, hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số; Thúc đẩy phát triển thị trường nội địa, thị trường nội ngành; và cuối cùng là tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, với trọng tâm là cải cách về thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp.