Viêm não mô cầu là bệnh gì?

Được biết, trước đó, ngày 27/2, bệnh nhân có biểu hiện sốt, đau đầu, nôn và buồn nôn. Sau 2 ngày sốt bệnh nhân thêm triệu chứng lơ mơ, hôn mê nên được gia đình đưa vào BV Đa khoa Đông Anh. Tại đây bệnh nhân được chẩn đoán viêm màng não và chuyển đến BV Nhiệt đới Trung ương.

Đây là ca bệnh đầu tiên mắc não mô cầu trong năm được ghi nhận tại Hà Nội. Trước đó, trong năm 2015, BV Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận 5 - 6 ca viêm màng não mủ tới điều trị.

Theo thống kê, trong năm 2015 và những tháng đầu năm 2016 cả nước ghi nhận các trường hợp mắc bệnh rải rác tại một số tỉnh, thành phố Hồ Chí Minh, Sơn La, Hòa Bình, Gia Lai, Nam Định, Lạng Sơn, Hải Dương, Hà Nội…, trong đó đã có trường hợp tử vong.

Vậy viêm não mô cầu là gì?

Viêm màng não là tình trạng nhiễm trùng của màng não có khả năng đe dọa mạng sống (màng não là một màng mô chắc bao xung quanh não và tủy sống). Nếu không được điều trị, viêm màng não có thể dẫn đến phù não và gây ra liệt vĩnh viễn, hôn mê và có thể tử vong.

Còn bệnh viêm màng não mô cầu (viêm não mô cầu) là 1 bệnh viêm màng não do vi khuẩn Neisseria meningtidis (ở Việt Nam gọi là vi khuẩn não mô cầu) gây nên.

Nguyên nhân gây viêm não mô cầu là gì?

Viêm não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính, và khác với các bệnh viêm màng não do virus gây nên. Nó có thể lấy đi sinh mạng của người đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 giờ sau những triệu chứng đầu tiên xuất hiện.

Loại vi khuẩn này cư trú ở vùng hầu họng con người (ổ chứa duy nhất).

Vi khuẩn gây bệnh trên toàn thế giới phần lớn do type A, B, C, W135 và Y...

Bệnh này có thể xảy ra khắp nơi, dễ gây thành dịch do dễ lây lan.

Viêm não mô cầu rất nguy hiểm, có thể lấy đi tính mạng người bệnh trong thời gian rất ngắn

Ai có thể mắc viêm não mô cầu?

Tất cả mọi người khỏe mạnh ở các lứa tuổi khác nhau đều có thể mắc bệnh viêm màng não mô cầu, nhưng hay gặp nhất ở trẻ nhỏ từ 3 tháng đến 5 tuổi và nhóm tuổi thanh, thiếu niên từ 14-20 tuổi.

Tỉ lệ mắc bệnh ở trẻ em dưới 2 tuổi chiếm rất cao, khoảng 50%, trong khi đó ở người lớn khoảng 25%.

Bệnh thường xảy ra ở những nơi đông người, điều kiện sống chật chội, kém vệ sinh, thường vào những tháng mùa lạnh và lúc giao mùa.

Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện quanh năm, thời điểm thuận lợi có nguy cơ xảy ra dịch thường vào mùa thu, đông và xuân.

Diễn biến của viêm não mô cầu ra sao?

Thông thường, não được bảo vệ tránh khỏi tác động của hệ thống miễn dịch của cơ thể bằng hàng rào mà màng não dựng lên để ngăn cách giữa não và máu.

Trong tình trạng bình thường thì điều này giúp ngăn không cho cơ thể huy động các phản ứng miễn dịch để tấn công lại chính nó. Nhưng ở bệnh nhân viêm màng não, nó là cả một vấn đề.

Một khi vi khuẩn hay những vi sinh vật khác tìm được đường đến não, chúng được cách ly một phần khỏi hệ thống miễn dịch và do đó, có thể phát triển. Tuy nhiên, khi cơ thể cuối cùng cũng bắt đầu tìm được cách chống lại, vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn.

Khi cơ thể phản ứng lại, các mạch máu bắt đầu cho phép huyết tương, các bạch cầu và những tác nhân chống nhiễm trùng khác vào màng não và não gây ra phù não và cuối cùng là có thể dẫn đến giảm lượng máu đến não làm các triệu chứng nhiễm trùng trở nên nặng nề hơn.

Những nguyên nhân gây ra viêm màng não

- Viêm màng não do nhiều loại vi trùng gây ra. Các vi trùng thường gặp là Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, có thể gây thành dịch trong điều kiện sống đông đúc như ký túc xá hoặc doanh trại quân đội. Haemophilus influenzae type B (Hib) cũng có thể gây viêm màng não ở người lớn và trẻ nhỏ, nhưng ngày nay ít phổ biến hơn do trẻ em đã được chích vaccine ngừa Hib.

- Viêm màng não do vi trùng có thể xuât hiện do nhiều nguyên nhân. Thường thì đó là hậu quả của nhiễm trùng do vi trùng đã tồn tại ở vùng mũi và miệng. Những vi trùng này đi vào máu và đến cư trú ở lớp màng bao bên ngoài não (màng não).

- Viêm màng não cũng có thể là kết quả của các nhiễm trùng xảy ra gần não như tai hoặc xoang. Và đó cũng có thể là biến chứng cơ hội của phẫu thuật não, đầu hay cổ.

- Tuổi mắc bệnh trung bình là 25 và tỷ lệ bị viêm màng não ở nam và nữ ngang nhau. Người ta chưa lý giải được tại sao những người Mỹ gốc Phi thường viêm màng não nhiều hơn so với những tộc người khác.