Tăng huyết áp buổi sáng nguy hiểm không, phòng ngừa thế nào?

Theo Bộ Y tế, trong hơn 20 triệu người Việt trưởng thành bị tăng huyết áp, có gần 40% không biết bệnh, 69% không được kiểm soát. Bệnh rất dễ phát hiện bằng cách đo huyết áp đơn giản nhưng thường bị bỏ sót, do tăng huyết áp thường không có triệu chứng. Hơn 50% số người bị tăng huyết áp, khi được đo huyết áp lần đầu, không biết là mình bị tăng huyết áp từ bao giờ. Do đó, người Việt dễ mắc bệnh tim, đặc biệt là đột quỵ vì không kiểm soát được huyết áp.

Nguyên nhân tăng huyết áp vào buổi sáng

Có nhiều nguyên nhân làm tăng huyết áp vào buổi sáng nên cần tìm hiểu rõ và có biện pháp ngăn ngừa kịp thời (Ảnh minh họa)

Huyết áp thường tăng đột ngột vào buổi sáng là do hệ thần kinh giao cảm – thể dịch hoạt động mạnh nhất vào buổi sáng, cơ thể tăng tiết các chất làm tăng kháng lực mạch máu, cung lượng tim và thể tích tuần hoàn. Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc hạ áp có tác dụng ngắn có thể gây ra tình trạng thuốc hết tác dụng khi bệnh nhân tỉnh dậy Các biến chứng, đặc biệt là đột quỵ, thường xảy ra vào lúc này khi huyết áp đột ngột vọt lên cao.

Do thuốc: Bệnh nhân tăng huyết áp kiểm soát huyết áp bằng thuốc. Nhưng nếu tình trạng tăng huyết áp vào buổi sáng không kiểm soát được cần xem xét lại loại thuốc hoặc liều lượng của những loại thuốc này. Có thể liều lượng thuốc quá thấp, hoặc thuốc có tác dụng không kéo dài, cần kết hợp nhiều loại thuốc thay vì dùng một loại thuốc hạ huyết áp duy nhất. Điều quan trọng là phải tư vấn bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào về thuốc.

Tình trạng sức khỏe: Một số tình trạng sức khỏe có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp buổi sáng. Chẳng hạn như huyết áp cao không được điều trị, cholesterol cao, bệnh tim mạch, ngưng thở khi ngủ, bệnh đái tháo đường, rối loạn tuyến giáp, Hội chứng Cushing, Lupus, xơ cứng bì, bệnh thận.

Do lối sống: Một số yếu tố như hút thuốc, uống nhiều rượu, chế độ ăn nhiều muối và chất béo bão hòa, không tập thể dục đủ... cũng có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp.

Ai có nguy cơ mắc tăng huyết áp buổi sáng?

Tăng huyết áp vào buổi sáng cho nguy cơ đột quỵ cao hơn so với những thời điểm khác (Ảnh: Suckhoedoisong)

- Người bị huyết áp cao

- Tiểu đường tuýp 1 hoặc tiểu đường tuýp 2

- Người già trên 65 tuổi

- Người sử dụng rượu bia, thuốc lá

- Người thừa cân, béo phì

- Người có chỉ số Cholesterol máu cao

Cách phòng ngừa bệnh huyết áp vào buổi sáng hiệu quả

Nắm rõ chỉ số huyết áp của bản thân

Những người khỏe mạnh có huyết áp khoảng 120/80 mmhg. Tuy nhiên, theo báo cáo mới đây đăng trên tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ vào năm 2013, chỉ số 140/90 mmhg hoặc thấp hơn mới là an toàn cho bệnh nhân cao huyết áp. Nếu bạn bị huyết áp cao, có thể bác sĩ sẽ yêu cầu đo huyết áp hàng ngày, trong khi những người khỏe mạnh chỉ cần đo vài lần một năm là đủ.

Tự đo huyết áp tại nhà

Nhiều người mắc chứng lo sợ khi đến bệnh viện, cho đến khi huyết áp tăng cao đột ngột mới chịu đi. Thế nên, cách tốt nhất để kiểm soát huyết áp là tự đo ở nhà. Thời điểm lý tưởng nhất là vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy.

Chú ý thực phẩm chế biến sẵn

Theo khuyến cáo của bác sĩ, người bị cao huyết áp chỉ nên cung cấp lượng muối trong khoảng 2.000 mg hoặc ít hơn trong một ngày. Trong khi đó, thực phẩm chế biến sẵn rất nhiều muối. Đó là lý do tại sao bạn cần gạch bỏ đồ ăn chế biến sẵn ra khỏi thực đơn hàng ngày.

Ăn nhiều rau và hạn chế ăn mặn

Nhiều nghiên cứu cho thấy khẩu phần ăn chứa càng nhiều kali thì huyết áp càng thấp. Các chuyên gia sức khỏe khuyên nên ăn nhiều rau quả chứa hàm lượng lớn kali sẽ rất tốt cho sức khỏe.

Ngoài ra, cần ăn chế độ ăn nhạt, hạn chế ăn mặn, đặc biệt các món nhiều muối như: dưa muối, cà muối, dưa mắm....

Giảm cân

Người thừa cân hoặc bị béo phì có nguy cơ mắc chứng tăng huyết áp cao hơn bình thường. Nếu bạn thuộc nhóm hoảng sợ khi lên bàn cân, hãy thử áp dụng chế độ ăn kiêng DAS, chế độ đặc biệt theo nguyên lý ít tinh bột được chứng minh có kết quả trong việc kiểm soát nồng độ máu. Thêm vào đó, hãy kiên trì tập thể dục hai tiếng rưỡi mỗi tuần để tăng cường sức khỏe.

Ngủ đủ giấc

Mất ngủ cũng có liên quan đến chứng tăng huyết áp, theo nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí Hypertension. Hãy cố gắng tránh xa cà phê tối, điện thoại, ipad và dẹp bỏ mọi căng thẳng để có được giấc ngủ ngon.

Tránh xa stress

Căng thẳng dù ít hay nhiều, tạm thời hay mãn tính đều có thể khiến huyết áp tăng vọt. Tiến sĩ Vincent Bufalio cho biết: “Bất kỳ gián đoạn nào trong cuộc sống cũng dẫn đến tăng huyết áp”. Tốt hơn hết, hãy chèn vào thời gian biểu hàng ngày của bạn những giờ tập luyện hít thở sâu, ngồi thiền, tập thể dục và luôn giữ tâm trạng thư thái, vui vẻ.

Nói không với caffeine

Caffeine khiến huyết áp tăng cao đột ngột. Bạn không cần phải hoàn toàn từ bỏ thói quen nhâm nhi cà phê sáng ngay lập tức, nhưng phải cố gắng hạn chế lượng caffeine cung cấp cho cơ thể từ cà phê, trà, soda, nước uống thể thao và chocolate.

Bỏ hút thuốc lá

Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe trong nhiều mặt, kể cả bệnh tăng huyết áp. Chỉ số huyết áp sẽ bị rối loạn ngay sau khi bạn hút một điếu thuốc. Lên kế hoạch cai thuốc lá và thực hiện nghiêm ngặt là điều cấp thiết bạn nên làm để bảo vệ sức khỏe của mình.