Nguyên nhân khiến “tín dụng đen” gia tăng

Sự lựa chọn “tất yếu”

Tín dụng đen được ưa chuộng bởi đây là nhu cầu có thật của người dân, doanh nghiệp những trường hợp cần tiền “nóng” ngay và luôn nhất là giới tiểu thương, những người nghèo cần tiền chữa bệnh cho người nhà, đóng học phí cho con mà không có tài sản thế chấp để vay ngân hàng, họ nghĩ ngay đến vay nóng của các chủ tiền ngoài xã hội vừa nhanh, vừa đỡ phiền hà về thủ tục.

Trong khi đi vay ở ngân hàng, tổ chức tín dụng sẽ phải thực hiện nhiều thủ tục hơn so với việc vay hay cho vay tại tín dụng đen. Khi vay vốn ở các cơ sở hoạt động hợp pháp thì phải có bộ hồ sơ, có tài sản thế chấp. Trong nhiều trường hợp, ngân hàng, tổ chức tín dụng yêu cầu có cả dự án để đánh giá tính khả thi của hoạt động kinh doanh.

Nhưng vay vốn của tín dụng đen thì không phải thực hiện các thủ tục đó, cũng như linh hoạt về cả thời hạn cho vay, số tiền vay, kể cả mức lãi. Những điều đó trong nhiều trường hợp lại đáp ứng được công việc rất đặc thù của những người buôn bán nhỏ, tiểu thương ở trong các chợ. Mặc dù không thích vì lãi suất quá cao nhưng tiện hơn và đáp ứng kịp thời nhu cầu cấp bách.

Hoạt động tín dụng đen vô cùng đơn giản trong thủ tục vay và cho vay, chỉ cần viết tay, đánh máy thể hiện nội dung vay mượn giữa bên cho vay và bên vay với các thông tin sơ sài. Chủ yếu dựa vào lòng tin, do vậy thông thường lần đầu tiên vay tiền chỉ cần trả đủ nợ, đúng thời hạn thì lần sau sẽ dễ dàng vay tiếp.

Thiếu kiến thức pháp luật

Theo một số luật sư thụ lý các vụ án gần đây, người đi vay thường không có kiến thức về pháp luật. Qua tín dụng đen, họ được vay rất nhanh gọn, thậm chí không cần hợp đồng, chỉ cần ký vào sổ vay tiền.

Hình thức thông thường để bảo đảm thanh toán được các bên hợp thức bằng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng quyền sở hữu nhà ở, sử dụng đất. Một số trường hợp khác, người vay làm hợp đồng ủy quyền cho bên cho vay tín dụng đen toàn quyền định đoạt tài sản nhà đất, như để họ được giữ sổ đỏ theo hình thức thế chấp tài sản.

Cách làm này, theo các luật sư, gây rủi ro rất lớn cho người đi vay – người có sổ đỏ và thực tế đã có hàng loạt người mất nhà vì cách vay tiền thế chấp này.

Theo Công ty Luật Trường Lộc, nhiều người chỉ biết một nguyên tắc cơ bản là mua bán thì phải có giao nhà cho người mua, nhận tiền của họ. Thực tế điều này cũng được quy định trong Bộ luật Dân sự. “Vì thế họ cứ ký hợp đồng chuyển nhượng nhà đất mà không lường đến hậu quả xảy ra.

Nhưng giao dịch thực giữa bên đi vay tín dụng đen và bên cho vay lại không có việc giao nhận tiền, nhà, hay nói cách khác, họ ký hợp đồng nhưng không thực hiện hợp đồng”, công ty này cho hay.

Nếu thiếu kiến thức pháp luật, thiếu hiểu biết về "tín dụng đen", người vay rất dễ bị "sập bẫy"

Bên cạnh đó, một số người thậm chí còn kém hiểu biết tới mức nghe theo lời các công ty tín dụng đen ký sẵn vào giấy tờ khống (sau này sẽ được phía cho vay hợp thức hóa thành các chứng từ gây bất lợi cho người vay).

Dịch vụ cho vay săn đón khắp nơi

Các lời mời chào cho vay tín dụng ở khắp mọi nơi

Nếu như trước đây, quảng cáo khoan cắt bê tông luôn kín các bức tường trên phố, trong khu dân cư thì vài năm trở lại đây lại được thay thế bằng dịch vụ cho vay vốn. Không chỉ vậy, các công ty cho vay tài chính có một đội ngũ liên tục gọi điện mời chào khách hàng vay vốn, ngay cả khi họ không có nhu cầu.

Theo các chuyên gia tài chính, đôi khi người vay chưa có nhu cầu chi tiêu nào phát sinh nhưng do những quảng cáo dịch vụ cho vay tín chấp, các dịch vụ vay vốn mời mọc quá nhiều đã khiến họ dao động.