Giải mã lý do khiến người tiêu dùng Việt dần “thờ ơ” với chợ truyền thống

Kênh thương mại hiện đại chiếm ưu thế

Nhóm nghiên cứu Nielsen đã phải thốt lên rằng 2018 là năm thay đổi chưa từng có cho kênh thương mại hiện đại. Mặc dù kênh truyền thống bao gồm chợ vẫn chiếm ưu thế ở Việt Nam nhưng kênh thương mại hiện đại đã và đang đạt được nhiều cột mốc ấn tượng.

Theo đó, từ năm 2012 đến nay, số lượng cửa hàng tiện lợi đã tăng gần gấp 4 lần, cùng với đó, siêu thị mini dẫn đầu về tốc độ khai trương cửa hàng trong 9 tháng đầu năm 2018.

Con số thống kê cho hay, các cửa hàng chuyên bán sản phẩm chăm sóc cá nhân và các cửa hàng thuốc hiện đại cũng đã mở rộng nhanh chóng, tăng gấp đôi trong 2 năm qua. Với tiềm năng của phân khúc này, các nhà bán lẻ kênh thương mại hiện đại vẫn đang tiếp tục mở rộng và đầu tư vào việc cải thiện hệ thống cửa hàng để thu hút nhiều người mua hàng, do đó mà triển vọng của kênh này trong tương lai sẽ còn được đẩy mạnh hơn nữa.

Theo số liệu Đo lường bán lẻ mà Nielsen công bố, doanh thu của mặt hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) của kênh thương mại hiện đại ở khu vực thành thị đạt mức tăng trưởng lên đến hai con số 11,3% trong quý II năm nay, trong khi đó kênh truyền thống chỉ tăng 1,6%.

Năm 2018, số lượng lượt mua sắm tại các cửa hàng tạp hóa, cửa hàng tiện lợi cao vượt bậc so với năm 2010. 

Trong năm 2010, tần suất mua sắm của người Việt tại chợ ở ngưỡng cao nhất với trung bình là 25,17 lần/tháng, cửa hàng tạp hóa là 8,81 lần/tháng, trong khi đó, tần suất lui tới cửa hàng tiện lợi hay siêu thị mini, cửa hàng đồ dùng cá nhân là rất thấp. Tuy nhiên, sau 8 năm, những con số này đã có thay đổi đáng kể với sự gia tăng của tần suất tới các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini, cửa hàng tiện lợi. Song hành với đó là sự sụt giảm đáng kể của tần suất tới các chợ truyền thống và siêu thị. 

Cụ thể, năm 2018, tần suất mua sắm tại chợ của người Việt giảm còn 18,86 lần/tháng, siêu thị là 2,45 lần trong khi tần suất lui tới các cửa hàng tiện lợi và siêu thị mini lần lượt là 4,5 và 2,2 lần/tháng.

Có thể thấy, sự thay đổi trong thói quen mua sắm của người tiêu dùng sẽ tác động tới những thay đổi trong cơ cấu kênh thương mại hiện đại, từ đó, mang lại thay đổi tích cực cho người mua hàng Việt Nam vì sẽ có nhiều lựa chọn hơn để mua sắm.

Báo cáo mới nhất về Xu hướng mua hàng toàn cầu của Nielsen đã chỉ ra rằng người tiêu dùng Việt đang dần ít đi vào chợ truyền thống, thay vào đó họ đến các cửa hàng tiện lợi, siêu thị mini, cửa hàng bán các sản phẩm chăm sóc cá nhân, cửa hàng thuốc tây hiện đại và cửa hàng tạp hóa thường xuyên hơn.

Mối quan tâm về sức khỏe, kinh tế sẽ thay đổi hành vi mua hàng

Ông Gaurang Kotak, Trưởng bộ phận Nghiên cứu hành vi người tiêu dùng Nielsen Việt Nam nhận định: “Có nhiều yếu tố thúc đẩy sự thay đổi này. Sự tiện lợi, kinh tế và mối quan tâm về sức khỏe và an khang có thể là những yếu tố ảnh hưởng chính đến hành vi của người mua hàng”.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)

Theo vị đại diện này, nguyên nhân là do người mua hàng ở thành thị có ít thời gian hơn, làm việc ở các thành phố đông đúc, phải đối mặt với tắc nghẽn giao thông và sống xa nơi làm việc của họ, bởi vậy, họ cần các giải pháp và sản phẩm tiện lợi có thể giúp cuộc sống trở nên tiện nghi và dễ dàng hơn.

Tiếp đó, với mối quan tâm lớn về nền kinh tế và sự ưu tiên hàng đầu cho việc tiết kiệm, người tiêu dùng Việt đã tập trung hơn vào việc giảm thiểu lãng phí. Minh chứng bằng việc họ thường xuyên mua ít mặt hàng hơn để giảm số lượng sản phẩm dễ hư hỏng và thay vì phải trả tiền một lần để mua số lượng lớn, họ quản lý chi phí bằng cách chi tiêu nhiều lần nhưng khoản chi mỗi lần giảm đi. 

Vài năm trở lại đây, yếu tố sức khỏe và sự an khang trở thành ưu tiên hàng đầu của người tiêu dùng Việt Nam, điều này cũng đã tác động không nhỏ tới theo quen mua sắm của họ. Người tiêu dùng Việt dần lựa chọn các sản phẩm có chất lượng cao hoặc thương hiệu đáng tin cậy thay vì tham của rẻ.

Đây cũng chính là 1 phần nguyên nhân dẫn tới sự kém hấp dẫn của chợ truyền thống hay các cửa hàng tạp hóa nhỏ lẻ so với mô hình siêu thị, cửa hàng tiện lợi.