Doanh nghiệp bất động sản kiến nghị Chính phủ lập tổ công tác đặc biệt, gỡ khó thị trường địa ốc

Liên quan đến những khó khăn về vốn các doanh nghiệp đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước xem xét nới trần (room) tín dụng thêm khoảng từ 1% để có thêm nguồn vốn tín dụng khoảng 100.000 tỷ đồng nhằm hỗ trợ cho nền kinh tế trong giai đoạn cao điểm cuối năm. Các doanh nghiệp cũng đề xuất Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét cho phép nhà đầu tư cá nhân không phải là "nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp" được đầu tư, mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với một tỷ lệ nhất định.

Ngoài ra, các doanh nghiệp đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét thành lập "Ban công tác đặc biệt" hoặc "Tổ công tác đặc biệt" để tháo gỡ khó khăn cho một số doanh nghiệp và dự án điển hình, làm tiền lệ để giải quyết các trường hợp tương tự, tạo niềm tin cho doanh nghiệp và thị trường. Các doanh nghiệp đề nghị Thủ tướng và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thí điểm áp dụng tương tự nghị quyết 42 của Quốc hội, cho phép doanh nghiệp chủ đầu tư được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án khi đã có giấy chứng nhận hoặc có quyết định giao đất, cho thuê đất để tạo điều kiện tái khởi động các dự án "trùm mền" giúp làm tăng nguồn cung nhà ở.

Được biết, Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp ý kiến của Lãnh đạo các Tập đoàn, doanh nghiệp trong 2 cuộc họp trên để báo cáo ngay Thủ tướng Chính phủ xem xét các giải pháp hỗ trợ thị trường bất động sản vượt qua khó khăn để phát triển minh bạch, lành mạnh, ổn định, an toàn và bền vững.

Đồng thời, các doanh nghiệp bất động sản đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét thành lập “Ban công tác đặc biệt” hoặc “Tổ công tác đặc biệt” để tháo gỡ khó khăn cho một số doanh nghiệp và dự án điển hình… 

Cũng theo các doanh nghiệp, thủ tục hành chính rắc rối, phức tạp, thiếu đồng bộ, liên thông làm kéo dài thời gian thực hiện các thủ tục hành chính đối với các dự án bất động sản, nhà ở thương mại (mất khoảng 3-5 năm). Điều này làm mất cơ hội kinh doanh và tăng chi phí đầu tư của doanh nghiệp. Việc này xuất phát từ một số quy định pháp luật thiếu đồng bộ, thống nhất. Một nguyên nhân khác là do tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, sợ rủi ro pháp lý trong một số cán bộ công chức dẫn đến đùn đẩy hồ sơ lòng vòng, không dám đề xuất, không dám quyết định.

Do vậy, đại diện doanh nghiệp đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với các bộ ngành, địa phương xây dựng "quy trình chuẩn" về thủ tục đầu tư dự án đô thị, nhà ở thương mại.

Trước đó, nhằm đưa ra giải pháp khơi thông thị trường nhà đất, Phó Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp với lãnh đạo Bộ Xây dựng và các doanh nghiệp BĐS phía Nam. Đây là cuộc họp để Chính phủ lắng nghe ý kiến từ Bộ Xây dựng, những khó khăn và vướng mắc của các doanh nghiệp nhằm tìm giải pháp gỡ khó cho thị trường bất động sản (BĐS). 

Theo Bộ Xây dựng, giá nhà đất ở các phân khúc vẫn ở mức cao khi đã thiết lập từ thời điểm cuối quý 2/2022. Một số dự án giảm giá để tăng tính thanh khoản nhưng chưa nhiều. Phân khúc căn hộ bình dân có giá bán dưới 25 triệu đồng/m2 tại các dự án nhà ở thương mại khu vực trung tâm các đô thị hầu như không có. Dư nợ BĐS tính đến ngày 31/8/2022 lên đến 777.235 tỷ đồng. 9 tháng đầu năm nay, tổng giá trị trái phiếu nhóm BĐS phát hành khoảng 93.000 tỷ đồng, chiếm 28,87% tổng giá trị phát hành trái phiếu. Về nguồn vốn FDI đầu tư vào lĩnh vực BĐS, tính đến ngày 20/9/2022, ngành kinh doanh BĐS đứng thứ 2 với tổng vốn đầu tư khoảng 3,5 tỷ USD.

Doanh nghiệp BĐS đối mặt khó khăn 

Theo Bộ Xây dựng, dù đã hồi phục sau đại dịch Covid-19 nhưng hoạt động của doanh nghiệp BĐS hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn.

Những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này, đó là: Vướng mắc về thủ tục pháp lý dự án, đặc biệt là việc chấp thuận chủ trương đầu tư, thủ tục giao đất, tính tiền sử dụng đất; 

Khó tiếp cận nguồn vốn để triển khai dự án do bị kiểm soát chặt của thị trường tín dụng, phát hành trái phiếu, cổ phiếu; lãi suất cho vay, tỷ giá ngoại tệ, giá vật liệu xây dựng tăng cao tác động đến chi phí. 

Để ứng phó với tình hình này, nhiều doanh nghiệp BĐS đã thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, giảm nhân viên.

 Đối với dòng vốn cho thị trường BĐS, Bộ Xây dựng đưa giải pháp cần nghiên cứu tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để khơi thông dòng vốn. Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, chủ đầu tư BĐS hoàn thành dự án dở dang, tạo nguồn cung và đẩy mạnh phát triển thị trường.

Nhưng cùng với đó, kiểm soát tốt việc huy động vốn của các doanh nghiệp BĐS trên thị trường tín dụng, phát hành trái phiếu phải đảm bảo ổn định, an toàn hệ thống, tránh hiện tượng đầu cơ, thao túng, thổi giá…

Đối với các địa phương, cần khẩn trương rà soát, lập danh mục các dự án nhà ở trên địa bàn. Đánh giá cụ thể nguyên nhân các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa triển khai hoặc chậm triển khai. 

Trên cơ sở đó, tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc về pháp lý, thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án nhà ở để tăng nguồn cung cho thị trường. Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp, báo cáo Chính phủ trước 15/11/2022.