Cảnh giác cho trẻ nhỏ khi bệnh viêm não vào mùa

Tiến sĩ Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, từ tháng 5-7 là thời gian cao điểm của bệnh viêm não Nhật Bản.

Liệt nửa người vì viêm não

Hiện tại, Trung tâm tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em đang điều trị cho một trẻ mắc bệnh viêm não Nhật Bản trong tình trạng rất nặng, với nhiều biến chứng.

Bệnh nhân nhi V.T.K 10 tuổi, ở Nam Sách, Hải Dương vừa trải qua một đợt điều trị nguy kịch vì bệnh viêm não Nhật Bản tại Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em. Bệnh nhi vào viện trong tình trạng phù não nặng, giảm vận động, liệt nửa người.

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử VietnamPlus ngày 28/5, mẹ của bé cho hay từ khi mới sinh ra bé không ốm vặt. Tuy nhiên, hơn 1 tuần trước bé ở nhà sốt cao liên tục 3 ngày ở nhiệt độ 39 đến 40 độ C. Ban đầu gia đình thấy bé họng đỏ, nghĩ là viêm họng nên hạ sốt. Nhưng sau đó bé có các biểu hiện như: Đau đầu, co giật, nôn, yếu nửa người bên trái.

Bác sĩ Đào Hữu Nam, Trưởng khoa điều trị tích cực (Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em) cho biết, bệnh nhi được chuyển tới Bệnh viện tại Hải Dương sau đó chuyển lên tuyến trên trong tình trạng thở ôxy, li bì, phải điều trị tăng áp lực sọ não. Bệnh nhân được chẩn đoán viêm não trong tình trạng yếu nửa người bên trái.

2 ngày sau khi nhập viện, bệnh nhi vẫn trong tình trạng nặng, các bác sĩ phải đặt ống nội khí quản, thở máy, điều trị tăng áp lực sọ não, đặt máy áp lực nội sọ liên tục. Các bác sĩ phải điều trị can thiệp tránh tổn thương não cho bé. 3 ngày sau bé đã tự thở được.

Sau quá trình điều trị tích cực chống phù não, bệnh nhi đã tạm ổn định. Qua 10 ngày điều trị, đến nay bé đã tự thở được, tỉnh táo nhưng vẫn còn yếu chân trái. Ngày mai (29/5), bệnh nhi được ra viện và chuyển tới Bệnh viện Châm cứu Trung ương để phục hồi chức năng.

Phân biệt sốt virus với sốt do viêm màng não

Tiến sĩ Nguyễn Văn Lâm cho biết, năm nay do ảnh hưởng dịch Covid-19 nên các bệnh nhân có thể mắc viêm não nhưng nằm rải rác ở các tuyến. Từ đầu năm đến nay, Trung tâm tiếp nhận khoảng gần 100 ca viêm não, trong đó có 2 ca viêm não Nhật Bản, còn lại viêm não do các loại virus khác.

Theo bác sĩ Lâm, trước đây tỷ lệ ca viêm não khá cao, từ 300-500 ca/năm, trong đó có khoảng 1/5 là trường hợp mắc viêm não Nhật Bản. Hiện nay, tỷ lệ tiêm phòng đã đạt tối đa nên tỷ lệ mắc giảm rất nhiều, các ca viêm não nói chung khoảng 250-300 ca/năm.

Trong các nghiên cứu chỉ ra có khoảng 50-60% ca viêm não có thể xác định được căn nguyên, còn lại tới 40% không tìm ra nguyên nhân. Tỷ lệ bệnh nhân tử vong do viêm não là 5-7%, trong đó di chứng cao nhất hiện nay gặp là di chứng trong viêm não herpes và viêm não Nhật Bản.

"Tùy mức độ rối loạn ý thức của bệnh nhân mà thể hiện bệnh nặng hay nhẹ. Những di chứng của viêm não virus nói chung rơi vào 25-40% bệnh nhân trong tình trạng nặng khiến trẻ mất chức năng vận động, nằm tại chỗ và gần như phải có người chăm sóc suốt đời, nhẹ là động kinh, điếc, kém giao tiếp", bác sĩ Lâm chỉ rõ.

Ông cũng cho hay, những trẻ có biểu hiện co giật, liệt khu trú để lại di chứng nặng nề hơn. Với di chứng nhẹ trẻ có thể phục hồi nhưng với di chứng nặng nếu trẻ phục hồi thì cũng chỉ đạt được mức độ tự phục vụ sinh hoạt cá nhân.

Vị chuyên gia này cũng chỉ ra những dấu hiệu để cha mẹ phân biệt được giữa sốt virus với sốt do viêm màng não. Cụ thể, sốt virus có triệu chứng sốt, nôn, đau đầu, nhưng sốt do viêm màng não thường sốt rất cao, cấp tập 1-2 ngày, đau đầu nhiều, thường nôn vọt không liên quan đến bữa ăn. Thêm nữa, trẻ viêm não cũng kèm theo rối loạn ý thức từ ngủ gà, lơ mơ, li bì, thậm chí hôn mê.

Vì vậy, các bậc phụ huynh cần chú ý trong việc chăm sóc cho trẻ để phát hiện sớm và đưa trẻ đến các cơ sở y tế kịp thời.

Viêm não herpes hiện đã có thuốc điều trị nên nếu bệnh nhi đến sớm sẽ được điều trị tốt nhất, hạn chế tối đa di chứng. Bệnh viêm não Nhật Bản gặp ở trẻ nhỏ từ 2-8 tuổi, người lớn ít khi mắc do đã có miễn dịch tự nhiên. Bệnh viêm não Nhật Bản hiện chưa có thuốc đặc trị đặc hiệu nhưng đã có vắcxin phòng bệnh, vì thế các bậc phụ huynh cần cho trẻ đi tiêm chủng đúng và đủ thời gian.