“Bão giá” chưa qua, doanh nghiệp xây dựng vẫn khó

Nửa đầu năm 2022, nền kinh tế hồi phục, nhu cầu xây dựng tăng, kéo theo sự phục hồi của ngành xây dựng. Số lượng hợp đồng ký mới và doanh thu tăng lên, song các công ty xây dựng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trước biến động giá cả của vật liệu xây dựng, chi phí xăng dầu, cước phí vận tải...

Giá vật liệu xây dựng tăng mạnh

Thông tin từ Tổng cục Thống kê cho hay, trong quý II/2022, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 2,96% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, giá xăng dầu tăng 54,92% làm CPI tăng 1,98 điểm phần trăm. Giá gas trong nước cũng biến động theo thế giới, bình quân quý II tăng 30,99% và góp phần làm CPI tăng 0,45 điểm phần trăm. Tương tự, giá vật liệu xây dựng tăng 7,81% do giá xi măng, sắt, thép, cát sỏi… đi lên, khiến CPI tăng 0,16 điểm phần trăm.

Trong khi đó, theo Sở Xây dựng TP.HCM, giá vật liệu xây dựng liên tục tăng đã tác động lớn đến các hoạt động đầu tư xây dựng. Sở có nhận được các văn bản của một số doanh nghiệp đều niêm yết giá vật liệu xây dựng tăng mạnh.

Mới đây, Sở Xây dựng đã yêu cầu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất - kinh doanh vật liệu xây dựng báo cáo tình hình giá một số vật liệu chính từ tháng 12/2020 đến nay, nguyên nhân thay đổi giá, dự báo giá trong thời gian tới (đến tháng 12/2022 và đến năm 2023)…, đồng thời đề xuất giải pháp hỗ trợ ổn định giá sản phẩm do đơn vị sản xuất, kinh doanh.

Còn theo báo cáo của Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải cũng như các ban quản lý dự án, từ quý IV/2020 đến quý I/2022, khi ký hợp đồng triển khai một số công trình, dự án giao thông trọng điểm, quy mô lớn, các nhà thầu đã vấp phải thách thức giá các loại vật liệu, nhiên liệu tăng mạnh: Đất đắp nền đường tăng 30-40%; cát tăng 25%; đá tăng 25-30%; nhựa đường tăng 15-20%; xi-măng tăng 20-25%; thép tăng 30-40% (một số thời điểm tăng hơn 80%); dầu diesel tăng 30-50% (một số thời điểm tăng 80-90%)... Thực trạng này khiến giá thành xây dựng của các gói thầu xây lắp tăng 12-18% (sử dụng mức giá nhiên liệu, vật liệu tại quý II/2022 cho khối lượng thi công còn lại).

Doanh thu của nhiều doanh nghiệp cũng vì vậy mà "lao dốc"

Mới đây, Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC) đã đưa ra báo cáo tài chính hợp nhất quý II-2022 với các chỉ số tài chính không mấy khả quan. Doanh thu công ty vẫn tăng trưởng nhưng chi phí cao đẩy biên lợi nhuận xuống thấp, dòng tiền cũng chuyển sang trạng thái âm do các khoản phải thu tăng mạnh.

Doanh thu thuần của doanh nghiệp tăng 28% so với cùng kỳ lên 4.080 tỷ đồng. Biên lãi gộp suy giảm từ 6,1% cùng kỳ về 3,2% quý này. Chi phí tài chính, chủ yếu là chi phí lãi vay cũng tiêu tốn của HBC số tiền 143 tỷ đồng, tăng 78%. Kết quả, HBC lãi sau thuế hơn 50 tỷ đồng trong quý II, giảm 14% so với cùng kỳ.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần của HBC đạt 7.063 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 61 tỷ đồng, lần lượt tăng 30% và giảm 10% so với nửa đầu năm ngoái. Với kết quả trên, HBC đã thực hiện được 40% kế hoạch doanh thu và 17,4% chỉ tiêu lợi nhuận năm sau hai quý.

Tính đến 30-6, dư nợ tài chính của HBC đã tăng 1.436 tỷ đồng lên 6.533 tỷ đồng, tức tăng 28% so với đầu năm, đa số là nợ vay ngắn hạn từ các ngân hàng. Trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh bị âm đến 1.365 tỷ đồng kể từ đầu năm.

Không riêng gì HBC, một doanh nghiệp trong top đầu thị trường là Công ty cổ phần Coteccons cũng vừa trải qua một quý II với tình hình kinh doanh kém hiệu quả. Thậm chí doanh nghiệp này còn không thể ghi nhận mức lợi nhuận trong quý II mà phải báo lỗ 24 tỷ đồng (cùng kỳ năm 2021 vẫn lãi dương 59 tỷ đồng).

Khoản lỗ này phần lớn do chi phí quản lý doanh nghiệp tăng gần gấp 3 lần, tiêu tốn của doanh nghiệp hơn 360 tỷ đồng bào mòn toàn bộ doanh thu từ các hoạt động kinh doanh của Coteccons trong quý II. Đồng thời cùng kéo lợi nhuận lũy kế 6 tháng đầu năm giảm 18 lần, chỉ còn 5 tỷ đồng.

Lãnh đạo Coteccons cho biết việc trích lập dự phòng nợ khó đòi cho các dự án tồn đọng từ 2018-2020, cùng những khó khăn của ngành bất động sản, xây dựng hiện nay đã tạo áp lực rất lớn lên biên lợi nhuận quý II vừa qua. Tín dụng ngân hàng lẫn kênh trái phiếu bị kiểm soát chặt, chuỗi cung ứng gián đoạn, giá nguyên, nhiên vật liệu leo thang đang tiếp tục đè nặng lên các nhà thầu xây dựng.

Thông tin tại hội nghị ngành xây dựng mới đây, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC) cho biết, 6 tháng đầu năm 2022, so với kế hoạch đặt ra thì hầu hết các doanh nghiệp xây dựng lớn đều không đạt. 10 doanh nghiệp xây dựng lớn nhất nói chung chỉ đạt 28-40% kế hoạch năm, tức chỉ đạt 60-80% kế hoạch 6 tháng, kể cả doanh thu lẫn sản lượng.