Thực phẩm chức năng tăng chiều cao: "Chưa hạ hồi phân giải"

Hiện nay, thị trường thực phẩm chức năng tăng chiều cao đang rất sôi động với nhiều mặt hàng và vô vàn giá cả. Đối với các mẹ có con đang trong độ tuổi phát triển thì thực phẩm chức năng càng được tìm đến nhiều hơn. Phụ huynh thường mua các loại canxi, D3, thậm chí là cả thực phẩm chức năng tăng chiều cao cho trẻ.

Các thực phẩm hỗ trợ tăng chiều cao có thể mua dễ dàng và có rất nhiều loại, ở các tiệm thuốc tây, mua online trên mạng hay theo hình thức xách tay từ nước ngoài. Thực phẩm chức năng tăng chiều cao có nhiều tên gọi khác nhau như thực phẩm chức năng tăng chiều cao, thuốc phát triển chiều cao, thực phẩm bảo vệ sức khỏe tăng chiều cao…

Nhiều người vẫn e ngại khi nhắc đến thực phẩm chức năng và lo ngại về tác dụng thật sự của nó. Tháng 3 vừa qua, bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM đã can thiệp điều trị thành công cho một trường hợp béo phì do lạm dụng thực phẩm này. Bệnh nhân là bé N.V.D. (9 tuổi, ở TP.HCM), cân nặng 28 kg, thấp 15cm so chuẩn chiều cao trung bình cùng lứa tuổi, đến khám với chẩn đoán thiếu hóc môn tăng trưởng.

Chính vì vậy mà loại thực phẩm bổ sung này vẫn vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ phụ huynh và các chuyên gia dinh dưỡng.

Chúng tôi đã có trao đổi với PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm - Nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng Quốc gia về các loại thực phẩm chức năng tăng chiều cao nói chung và thực phẩm chức năng nói riêng để nghe ý kiến về vấn đề này.

Cần dùng khi khẩu phần ăn hàng ngày của các cháu vẫn thiếu

Thưa bác sĩ, có rất nhiều loại thực phẩm chức năng tăng chiều cao, vậy phụ huynh có nên nhờ đến nó để cải thiện chiều cao cho con không?

Thực phẩm chức năng trên thị trường có rất nhiều loại nhưng nếu gọi chung là thực phẩm chức năng thì rất chung chung và rất khó hiểu. Đối với trẻ em thì chúng ta nên gọi là thực phẩm bổ sung bởi những loại này có chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất.

Nếu nó đúng là sản phẩm vitamin và khoáng chất thì mình nên bổ sung cho các cháu. Theo các nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng thì khẩu phần ăn hàng ngày của hầu hết trẻ em Việt Nam chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu khuyến nghị.

Còn nếu làm xét nghiệm máu thì sẽ thấy trẻ em dưới 5 tuổi tỉ lệ thiếu máu, thiếu sắt khoảng 28%; kẽm khoảng 70%, vitamin D khoảng 50%. Thiếu những chất này sẽ ảnh hưởng đến ăn ngon, chậm tăng trưởng, miễn dịch giảm…

Về quan điểm của tôi thì ngay cả trẻ bình thường vẫn thiếu chất và cần bổ sung các sản phẩm đó. Hay là đối với những trẻ biếng ăn, trẻ suy dinh dưỡng, trẻ hay rối loạn tiêu hóa thì nguy cơ thiếu những chất đó càng cao hơn, vì vậy các mẹ nên bổ sung. 

Tuy nhiên, làm thế nào để biết được trẻ thiếu chất, như canxi, Vitamin D để bổ sung thực phẩm chức năng tăng chiều cao?

Thực ra nhu cầu hàng ngày ai cũng cần, không chỉ trẻ em mà cả người lớn. Tính trung bình, một người trưởng thành cần 800mg canxi/ngày, 600 vitamin D mg/ngày. Nếu đánh giá chung, khẩu phần ăn của các cháu cũng chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu, vậy thì ai cũng có thể bổ sung chứ không chỉ đợi thiếu.

Dùng thực phẩm bổ sung chỉ là dạng dự phòng để ngăn ngừa thiếu, còn với trẻ thiếu chất thì bổ sung càng tốt cho sức khỏe.

Ngoài việc bổ sung dự phòng cho con, các mẹ có thể dựa vào dấu hiệu lâm sàng như da xanh thì thiếu máu để bổ sung sắt, chế độ ăn giàu sắt,...

Để chắc chắn hơn, những gia đình có điều kiện có thể cho con đi xét nghiệm để kiểm tra được nhiều vi chất hơn. Việc cho con đến bác sĩ dinh dưỡng cũng có mặt lợi hơn là được tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp để bổ sung 50% nhu cầu khuyến nghị.

Có tiêu chí nào để chọn thực phẩm chức năng tăng chiều cao không, thưa bác sĩ?

Bất cứ một sản phẩm nào, khi mua cha mẹ phải tìm hiểu kỹ xuất xứ. Sản phẩm chất lượng sẽ được cơ quan quản lý của Bộ Y tế cho phép hoặc có các loại giấy chứng nhận xuất xứ, nhập khẩu và kiểm định của nhà nước.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thực phẩm chức năng tăng chiều cao. Nhập ngoại cũng có mà hàng nội địa cũng nhiều. Vây, sản phẩm nào sẽ tốt hơn, hàng nội địa hay nhập ngoại?

Không thể nói sản phẩm nào tốt hơn. Phụ huynh có thể lựa chọn cho con dựa vào khả năng tài chính của gia đình. Hơn nữa, nên chọn loại thuộc cơ sở uy tín. Dù nhập khẩu hay hàng trong nước đều cần phải có giấy chứng nhận và được cấp phép hợp pháp luật.

Rất nhiều sản phẩm nội địa nhưng được sản xuất trên dây chuyền hoặc nguyên liệu nhập từ nước ngoài thì người tiêu dùng cũng hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng.

Theo bác sĩ, liệu việc lạm dụng thực phẩm chức năng tăng chiều cao có gây vấn đề gì đối với sức khỏe?

Tất cả các loại thực phẩm bổ sung nếu dùng theo hướng dẫn trên nhãn mác sẽ không gây ra vấn đề gì với sức khỏe bởi nó chỉ là chất bổ sung chứ không phải là thuốc.

Ý kiến trái chiều của các chuyên gia

Nhiều chuyên cũng tỏ ra không đồng tình với việc lạm dụng thực phẩm chức năng tăng chiều cao. Bác sĩ Huỳnh Thị Vũ Quỳnh (Phòng khám Nhi bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM) cũng thể hiện quan điểm trung lập khi chia sẻ “Để tránh làm ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ thì khi sử dụng bất kỳ một sản phẩm nào cha mẹ cần phải xem xét thành phần thuốc, liều dùng, chỉ định dùng cho đối tượng nào và có chống chỉ định gì hay không. Nếu sử dụng không đúng có thể gây hại cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Ví dụ, đa phần các sản phẩm tăng chiều cao đều chứa canxi nhưng cần phải xem đây là loại hợp chất canxi gì, liều dùng như thế nào. Nếu dùng dư thừa có thể gây sỏi thận, suy thận, vôi hóa mô mềm…”.

Ảnh minh họa

Tại một cuộc hội thảo khoa học diễn ra tại Hà Nội, TS.BS Trương Hồng Sơn (Viện trưởng viện Y học ứng dụng Việt Nam) cũng nhấn mạnh vai trò của canxi đối với chiều cao của trẻ. Bác sĩ cho biết, có 5 yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của con người gồm: Di truyền, dinh dưỡng, luyện tập, bệnh tật và giấc ngủ.

Như vậy, bác sĩ đề cao vai trò của nhiều yếu tố trong phát triển chiều cao chứ không chỉ nhờ đến thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung.