Thực hư thông tin lò vi sóng có khả năng gây ung thư

Lò vi sóng không phát ra tia phóng xạ

Lò vi sóng đun nóng thức ăn bằng năng lượng của sóng điện từ. Sóng điện từ là loại sóng có cùng bản chất với ánh sáng mà chúng ta thấy bằng mắt thường hằng ngày, hay nói chính xác hơn là ánh sáng thấy được (ánh sáng khả kiến) chính là một loại sóng điện từ.

Khoa học chia sóng điện từ ra thành nhiều loại, dựa trên bước sóng của chúng, hay nói một cách dễ hiểu là dựa trên năng lượng mà chúng mang theo.

Một số nguồn tin không chính thống cho rằng vi sóng là một loại tia phóng xạ. Điều này hoàn toàn sai về bản chất. Phóng xạ, một cách gần đúng, là loại năng lượng phát ra do sự phân rã hạt nhân nguyên tử. Có nhiều loại tia phóng xạ, trong đó có tia X và tia gamma.

Các tia phóng xạ thường có năng lượng rất cao. Thực nghiệm cho thấy sự phân rã hạt nhân không phóng ra tia vi sóng, loại sóng có năng lượng còn thấp hơn tia hồng ngoại mà mỗi người chúng ta đều đang phát ra.

Hơn nữa, vi sóng cũng không đủ mạnh để kích thích sự phân rã của hạt nhân đồng vị không bền (nếu có) trong không khí trong lòng lò lúc hoạt động. Do đó, nói lò vi sóng là lò phóng xạ là không có cơ sở khoa học.

Cần phải làm rõ rằng, vấn đề vi sóng có phải là tia phóng xạ hay không, cũng như lò vi sóng có tạo ra tia phóng xạ hay không, câu trả lời đã rõ ràng trong giới khoa học từ lâu rằng: Không. Hiện đã không còn tranh luận nào về việc này nữa.

Lò vi sóng phổ biến ở hầu hết mọi gia đình

Lợi ích của lò vi sóng

Lợi ích lớn nhất của lò vi sóng chính là khả năng bảo quản giá trị dinh dưỡng của thực phẩm. Có 3 yếu tố cơ bản để đánh giá mức độ bảo quản giá trị dinh dưỡng của thực phẩm qua một phương pháp chế biến, đó là:

• Thời gian nấu càng ngắn.
• Càng ít chất lỏng (chủ yếu là nước) trong quá trình chế biến.
• Nhiệt độ chế biến càng thấp.

Một cách tổng quát, lò vi sóng hội đủ 3 yếu tố trên, so với các phương pháp chế biến thông thường. Hơn nữa, vì vi sóng làm nóng những nơi có nước, nên có thể coi đây là một cách “hấp” thực phẩm từ cả bên trong, chứ không đơn thuần là từ ngoài vào trong như các phương pháp thông thường.

Rất nhiều những nghiên cứu đã cho thấy việc sử dụng lò vi sóng bảo quản được tương đương, hoặc nhiều chất dinh dưỡng hơn các phương pháp cổ điển như hấp, luộc, chiên, xào, nướng.

Tác dụng này thể hiện rõ ràng nhất với những chất tan trong nước mà dễ bị phá huỷ bởi nhiệt như vitamin C, vitamin B, một số hợp chất chống oxy hoá và chất chứa sulfur có khả năng chống ung thư.

Lò vi sóng biến đổi thực phẩm thành chất gây ung thư?

Đúng, nhưng chưa đủ. Việc sử dụng nhiệt để chế biến thực phẩm lúc nào cũng để lại nguy cơ sinh chất gây ung thư. Heterocyclic amines (HCAs) và các polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) là những chất phổ biến sinh ra từ thịt cơ của động vật trong suốt quá trình chế biến nhiệt, và không loại trừ lò vi sóng.

Nhưng một điều quan trọng cần nhớ rằng, các chất này sẽ sinh ra càng nhiều khi thực phẩm bị nấu càng lâu và với nhiệt độ càng cao. Điều này hoàn toàn là lợi thế của lò vi sóng, khi mà phương pháp này làm giảm thời gian nấu cũng như nhiệt độ nấu. 

Cần lưu ý sử dụng để hạn chế tác hại của lò vi sóng

Cách hạn chế/loại trừ tác hại của lò vi sóng

Mỗi loại lò có những điều kiện an toàn khác nhau. Do đó, việc đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để bảo đảm các biện pháp bảo vệ cần thiết là điều nên làm.

Quan trọng nhất: KHÔNG ĐỂ VẬT CHỨA KIM LOẠI TRONG LÒ.

Đối với món mới, nên kiểm tra độ nóng của thực phẩm mỗi vài phút: Nhược điểm lớn nhất của lò vi sóng là làm nóng cục bộ quá nhanh ở những nơi ẩm hoặc nhiều đường, nhiều chất béo. Do đó, với các món mới, khi mà bạn chưa quen nên dùng lò với năng lượng và thời lượng bao nhiêu, việc kiểm tra nhiệt độ thực phẩm thường xuyên trong lúc nấu với lò là điều cần thiết.

Hơn nữa, lò vi sóng, hay bất kỳ phương pháp chế biến thực phẩm nào, cũng sẽ làm mất nhiều chất dinh dưỡng nếu đun nóng quá lâu. Việc mở cửa lò để kiểm tra cũng vừa là để tạm ngưng đun nóng, tránh bị đun lâu hơn mức cần thiết.

Hạn chế nước khi dùng lò vi sóng: Ưu điểm của lò vi sóng là ở chỉ cần dùng ít nước để nấu thực phẩm, qua đó bảo quản tốt hơn hàm lượng dinh dưỡng trong thực phẩm. Do đó, nếu không cần thiết, thì không nên thêm nước vào thực phẩm trước khi cho vào lò vi sóng.

Đối với món cũ, ghi nhớ thời gian, năng lượng cần thiết để đun/hâm: Với các món ăn đã quen thuộc, nên ghi nhớ thời gian và năng lượng lò vừa đủ cần thiết để đưa thực phẩm tới nhiệt độ mong muốn, tránh để tình trạng nóng quá lâu.

Không đến quá gần lò khi đun ở năng lượng cao: Ở năng lượng cao, mặc dù lò đã được thiết kế để hạn chế tối đa việc rò rỉ vi sóng, nhưng với năng lượng cao, và đặc biệt là ở các lò đã cũ, khả năng rò rỉ là có thể. Do đó, nên tránh đến quá gần cửa lò khi lò đang hoạt động.

Chú ý loại nhựa đang đựng thực phẩm trước khi hâm thực phẩm chế biến sẵn: Việc này, nói một cách chính xác, thì không liên quan đến lò vi sóng, nhưng liên quan đến thói quen hâm thực phẩm chế biến sẵn bằng lò vi sóng. Bạn cần để ý đến loại nhựa nào đang được dùng để chứa thực phẩm của mình. 

Lời khuyên tốt nhất là nên chứa thực phẩm trong vật chứa bằng thuỷ tinh hoặc sành sứ trước khi cho vào lò vi sóng.