Quy hoạch đô thị: Một giải pháp đối phó với biến đổi khí hậu

Những thành phố chật chội như Hồng Kông rất khó để đối phó với biến đổi khí hậu

Các thành phố luôn giữ mức nhiệt độ trung bình cao hơn những khu vực xung quanh do hiệu ứng có tên "Đảo nhiệt đô thị". Đây là một vấn đề đã được biết đến hàng chục năm qua và đang dần xấu đi do biến đổi khí hậu nhưng không có cách giải quyết hoàn toàn hiệu quả; tuy vậy, một số phát hiện khoa học mới hiện nay hứa hẹn khả năng giảm được mức nhiệt độ trung bình tại các đô thị xuống.

Một nhóm nhà khoa học từ Đại học Công nghệ Massachuset và Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Mỹ dưới sự dẫn đầu của TS. Rolan Pellenq đã phát hiện ra rằng những thành phố được quy hoạch theo dạng lưới, đơn cử như New York, có mức nhiệt độ trung bình năm cao hơn những thành phố khác có hệ thống công trình không theo quy hoạch khu. Điều ngạc nhiên hơn nữa là lý do xảy ra hiện tượng này: Những đường phố thẳng và dài luôn luôn hấp thụ nhiều nhiệt hơn.

TS. Pellenq phát biểu: "Đây là một phát hiện rất quan trọng với ngành quy hoạch đô thị... Những nhà quy hoạch trong tương lai sẽ phải suy nghĩ đến cả việc liệu họ có nên xây dựng thành phố theo cấu trúc dạng lưới không. Ở những vùng nhiệt đới, câu trả lời sẽ là không; nhưng ở những nơi lạnh hơn, ví dụ như Canada chẳng hạn, các thành phố lại nên được xây dựng theo quy hoạch lưới".

Cuộc nghiên cứu còn đưa ra một số lời khuyên khác cho các nhà quy hoạch và xây dựng, trong đó có việc lựa chọn vật liệu. Chúng ta cần tìm kiếm và đưa ngay vào sử dụng những loại vật liệu thay thế bê tông để dần loại trừ hiện tượng đảo nhiệt đô thị. Ngoài ra, việc tăng cường diện tích che phủ của cây xanh cũng rất cấp bách. Chỉ một bang của Mỹ như Florida thôi cũng đã có thể tiết kiệm được đến gần 400 triệu USD tiền điều hòa không khí nếu như diện tích cây xanh và khu vực công cộng (công viên, vườn hoa,v.v...) được tăng lên.

Đã đến lúc các nhà quy hoạch suy nghĩ về việc làm cách nào giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu lên đô thị

Biến đổi khí hậu nói chung và sự tăng mức nhiệt nói riêng ảnh hưởng xấu lên các đô thị theo nhiều mặt. Trong khi các hệ thống ống nước, đường điện, cống rãnh bị tàn phá bởi nhiệt độ cao, bầu không khí nóng bức đồng thời làm giảm sức đề kháng của người dân, làm tăng khả năng bị nhiễm bệnh.

Theo Ngân hàng Thế giới, hiện 4 tỷ trong số 7,4 tỷ người sống ở thành thị. Trong vòng 30 năm nữa, con số này sẽ tăng lên 6 tỷ người. Các thành phố ngay lúc này phải tìm kiếm các giải pháp mới để làm sao vừa có thể đón nhận sự đô thị hóa nhanh chóng này, vừa có thể đối phó được với biến đổi khí hậu.

Lê Công Vũ/Theo Archdaily