Năm 2022, bất động sản hồi phục nhưng sản lượng ngành thép khó có đột biến

Công ty Cổ phần Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MASVN) vừa công bố báo cáo triển vọng ngành thép và tôn mạ năm 2022. Theo đó, luận điểm bao trùm là tích cực mặc dù vẫn có những rủi ro song hành cùng cơ hội trước biến động của thị trường thế giới.

Dự phóng năm 2022 sản lượng cả ngành đạt 33,3 triệu tấn, tăng trưởng 8%

Số liệu thống kê năm 2021 cho hay, sản lượng thép toàn ngành đạt 30,8 triệu tấn, tăng 32,5% so với cùng kỳ, cao hơn mức dự phóng trước của MASVN 10%. Trong đó, sản lượng xuất khẩu đạt 7,5 triệu tấn - tăng 66% so với cùng kỳ, tương ứng với tổng giá trị xuất khẩu đạt 12 tỷ USD, cao nhất trong lịch sử. Mảng tôn mạ tăng trưởng ấn tượng nhất với sản lượng toàn ngành 2021 đạt 6 triệu tấn, tăng 52,5% so cùng kỳ; trong đó xuất khẩu chiếm 45%, tương đương 3,4 triệu tấn, tăng 133% so cùng kỳ.

Cầu ngành thép vốn liên quan trực tiếp đến ngành bất động sản nhưng do diễn biến dịch Covid-19 khiến ngành bất động sản không thực sự sôi động trong năm 2021. Điểm sáng nhất của ngành giúp cho sản lượng không bị suy giảm đến từ việc kích cầu đầu tư công của Chính phủ cũng như nhu cầu rất lớn đến từ châu Âu và Mỹ.

Trong năm 2022, MASVN cho rằng, ngành bất động sản lẫn xây dựng sẽ hồi phục, qua đó thúc đẩy sản lượng toàn ngành thép. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh, sản lượng sẽ khó có tăng trưởng đột biến như năm 2021 khi hầu hết các công ty thép nội địa đã chạy hết công suất và chưa có những đại dự án mới đưa vào. "Do đó, chúng tôi dự phóng sản lượng thép toàn ngành năm 2022 sẽ đạt 33,3 triệu tấn (tăng 8% so với cùng kỳ), riêng sản lượng xuất khẩu đạt mức 8,7 triệu tấn (tăng 15% so với cùng kỳ)", báo cáo nêu.

Về mảng xuất khẩu, MASVN cho rằng, thị trường xuất khẩu sẽ tiếp tục rộng mở trong năm 2022 dưới tác động từ chiến sự Nga - Ukraine. Hiện, Nga xếp thứ 2 về xuất khẩu thép vào EU, với tỷ trọng 14,1% thép dẹt và 19% thép dài, Ukraine chiếm 8% thép dẹt và 7,4% thép dài, còn Belarus chiếm 14,4% thép dài. Việc thiếu hụt nguồn cung trầm trọng được nhìn nhận sẽ là cơ hội giúp các công ty thép Việt Nam tiếp tục hưởng lợi từ xuất khẩu, đặc biệt từ thị trường châu Âu và Mỹ. 

Trong cả năm 2021, các chính sách thuế chống bán phá giá đối với Việt Nam không có thay đổi đáng kể, vẫn giữ nguyên ở mức rất thấp hoặc không có. Ngoại trừ một số sản phẩm xuất khẩu sang Thái Lan hay Úc, vốn chiếm dưới 5% tổng sản lượng xuất khẩu thép, mảng xuất khẩu của ngành thép hứa hẹn tiếp tục một năm 2022 tươi sáng phía trước.

MASVN đánh giá những công ty được hưởng lợi ở mảng xuất khẩu năm nay sẽ là các công ty tôn mạ, nguyên nhân là do mảng tôn mạ hiện tại đang dư khoảng 30% tổng công suất, trong khi nhu cầu nhập khẩu mặt hàng CRC và tôn mạ màu rất lớn mà nguồn cung từ Trung Quốc và Nga giảm mạnh. 

Ba công ty hưởng lợi từ điều này là: Công ty Cổ phần Thép Nam Kim (NKG), Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen (HSG) và Công ty Cổ phần Tôn Đông Á (TDA).

3 rủi ro lớn đối với ngành thép và tôn mạ trong năm 2022

Theo nhìn nhận của nhóm nghiên cứu, rủi ro chính đối với ngành thép và tôn mạ trong năm 2022 là biến động giá nguyên vật liệu do chi phí nguyên liệu chiếm 65 - 75% giá thành sản xuất. Đặc biệt trong ngành tôn mạ, giá HRC chiếm hơn 80% chi phí nguyên liệu đầu vào, khiến lợi nhuận của cả ngành biến động rất lớn theo HRC. "Tuy nhiên, các công ty đầu ngành tôn mạ như NKG hay HSG đều đã dần chuyển sang bán hợp đồng theo đơn hàng chốt giá trước 3 tháng, do đó chúng tôi cho rằng trong 6 tháng đầu năm 2022 rủi ro sẽ không lớn", báo cáo nêu.

Giá than cốc đã tăng rất mạnh cùng với giá quặng sắt liên tục có xu hướng tăng giá. Trong bối cảnh giá bán tăng cao có thể khiến thị trường xây dựng suy giảm tốc độ tăng trưởng, qua đó ảnh hưởng trực tiếp tới sản lượng.

Rủi ro thứ hai được kể đến là thuế chống bán phá giá thị trường xuất khẩu. Theo đó, ngành thép hiện nay xuất khẩu rất nhiều sang các nước như Trung Quốc, EU, Mỹ… (19,56% tổng sản lượng bán hàng). Vì vậy, vẫn tồn tại rủi ro rất lớn về việc chính sách thuế quan sẽ thay đổi trong bối cảnh chiến tranh thương mại vẫn diễn ra giữa Trung Quốc và các nước.

Rủi ro thứ ba là về hạn chế xuất khẩu. Trong tháng 3/2022, giá thép xây dựng đã tăng lên mức 18,3 triệu đồng/tấn. MASVN đánh giá rủi ro có thể xảy ra nếu giá vật liệu xây dựng ở mức cao, một số dòng thép sẽ bị hạn chế xuất khẩu. Trong đó, phôi thép xây dựng là dòng sản phẩm mà nhóm nghiên cứu cho rằng sẽ đối diện với nguy cơ này đầu tiên.

Hai doanh nghiệp tiềm năng trong ngành dự báo sẽ hưởng lợi từ bối cảnh thị trường và các tác động khách quan là Công ty Cổ phần Thép Nam Kim (NKG) và Công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (HPG).

Đối với Thép Nam Kim, đòn bẩy đến từ thị trường xuất khẩu. Trong giai đoạn năm tài chính 2022 - 2023, MASVN tăng dự phóng lợi nhuận ròng của NKG lên 27% so với dự phóng trước đây, dựa trên ba luận điểm chính: Một là, giá HRC Thượng Hải tăng trở lại mức 800 USD/tấn trong tháng 3/2022; hai là, nhu cầu lớn từ châu Âu và ba là, cơ cấu tài chính vững mạnh khi nợ dài hạn chỉ còn chiếm 0,2% tổng tài sản. Đối với Hòa Phát, cơ hội đến từ việc hưởng lợi từ đầu tư công và sự hồi phục ngành bất động sản trong năm 2022./.