Giá sữa không giảm, Cục Quản lý giá nói gì?

Trong những ngày qua, dư luận xã hội đã có những phản ánh về vấn đề giá sữa trước bối cảnh có thông tin giá sữa nguyên liệu (NL) trên thị trường thế giới giảm và công tác quản lý giá sữa hiện nay của cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp như thế nào trước quyền lợi của người tiêu dùng? Để rộng đường dư luận, Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Giá đã có cuộc trao đổi về một số nội dung liên quan đến vấn đề trên.

Thưa ông, ông có nhận xét gì về tình hình giá sữa nguyên liệu trên thị trường thế giới từ đầu năm tới này? Điều này có tác động như thế nào đến tình hình nhập khẩu nguyên liệu của các doanh nghiệp sữa trong nước?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Qua theo dõi, cập nhật thông tin giá (Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, báo cáo của Bộ Công Thương) giá chào bán một số loại nguyên liệu (sữa b ột gầy, sữa nguyên kem) của thị trường Tây Âu, Châu Úc cho thấy giá loại nguyên liệu này tăng liên tục trong 3 tháng đầu năm, từ tháng 4 đến nay giá loại nguyên liệu tại hai thị trường này có xu hướng giảm khoảng 20 %.

Tuy nhiên, mức giá này là mức giá chào bán, trên thực tế các doanh nghiệp sản xuất sữa phải thực hiện việc giao dịch, đàm phán, ký kết hợp đồng nên đều có độ trễ từ khi mua nguyên liệu đến sản xuất, lưu thông sữa thành phẩm ra thị trường. Đồng thời theo báo cáo của Tổng cục Hải Quan cho biết:

Thứ nhất, nguyên liệu sữa nhập khẩu về Việt Nam của các công ty trong nước rất nhiều loại (Bột Whey, Bột váng sữa, đường lactose, sữa bột gầy, sữa bột nguyên kem…) được nhập từ trên 25 quốc gia.

Các nguyên liệu nhập khẩu về Việt Nam không chỉ để sản xuất sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi, các công ty sản xuất các mặt hàng khác của công ty như bánh kẹo, nước hoa quả, sữa cho đối tượng khác như phụ nữ mang bầu, người già… Như vậy, theo số liệu của cơ quan Hải quan, giá nguyên liệu nhập khẩu dùng trong việc sản xuất sữa, có loại giảm, có loại tăng.

Thứ hai, giá nhập khẩu thành phẩm về Việt Nam của các công ty, doanh nghiệp từ tháng 6/2014 đến nay ổn định. Do vậy, giá sữa nhập khẩu thành phẩm khi nhập khẩu vào Việt Nam không tác động đến giá bán trong nước. Đây cũng là nghịch lý mà dư luận đặt ra cho các có quan chức năng cũng phải nghiên cứu kỹ để có biện pháp xử lý.

Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyễn Anh Tuấn.

Vì sao sữa nguyên liệu trong nước giảm từ đầu năm đến nay khá lớn, mà giá sữa trong nước chưa giảm?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Trong có cấu giá thành sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi sản xuất trong nước, ngoài giá nguyên liệu sữa, mặt hàng sữa thành phẩm còn chịu tác động của rất nhiều yếu tố, trong đó có rất nhiều yếu tố tăng tác động như:

Thứ nhất, yếu tố lương tối thiểu vùng: Theo quy định tại Nghị định số 103/2014/NĐ-CP ngày 11/11/2014, lương tối thiểu tăng 14% trong năm 2015, khoản chi phí này có thể tác động đến chi phí tiền lương và chi phí đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động.

Thứ hai, yếu tố tỷ giá: từ khi thực hiện bình ổn giá (tháng 6/2014) tính đến thời điểm hiện nay, tỷ giá đã  được điều chỉnh 5% (3% năm 2015).

Thứ ba, yếu tố chi phí quảng cáo, khuyến mại: Theo quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật thuế từ 1/1/2015, trần chi phí quảng cáo, khuyến mại (15% tổng chi phí hoạt động của doanh nghiệp) trước đây sẽ được dỡ bỏ.

Thứ tư, yếu tố giá điện: Theo Quyết định số 2256/QĐ-BCT ngày 12/3/2015 của Bộ Công thương từ 16/3/2015 tăng khoảng 7,5%.

Tuy nhiên, chúng ta đều có thể nhận thấy từ khi thực hiện biện pháp bình ổn giá đến nay các mặt hàng sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi đã giảm 0,1-34%. Trong đó, theo thống kê của cơ quan Hải quan cho thấy giá sữa thành phẩm không thay đổi. Do vậy, với các yếu tố tác động tăng như trên, tác động giảm giá nguyên liệu đến giá sữa thành phẩm trong nước là chưa đáng kể.

Đáng chú ý, trong quá trình thực hiện bình ổn giá, cũng có những lúc thị trường hình thành các chi phí đẩy dãn đén DN đề nghị phải điều chỉnh giá, nhưng chúng tôi đã đề nghị DN phải điều tiết chi phí để phù hợp với mặt bằng giá tối đa. Nhờ vậy, giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi đã có được một mặt bằng giá ổn định trong suốt 15 tháng qua, và dự kiến sẽ còn ổn định cho đến hết năm 2016 nếu không có yếu tố bất thường.

Trước tình trạng sữa nguyên liệu giảm mạnh, mà giá sữa trong nước không giảm, biện pháp của Bộ Tài chính để giải quyết tình trạng này như thế nào?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Hiện nay chúng tôi theo dõi sát sao diễn biến giá sữa nguyên liệu qua thông tin của cơ quan Hải quan để có biện pháp phù hợp. Mặt khác, thực hiện chủ trương của Chính phủ về biện pháp bình ổn giá, Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành chức năng thực hiện việc thường xuyên rà soát, kiểm tra việc xác định giá tối đa, kê khai giá các sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi của các tổ chức, các nhân sản xuất kinh doanh sữa. Yêu cầu các tổ chức, các nhân tính toán, phân bổ chi phí hợp lý theo hướng dẫn thực hiện biện pháp bình ổn giá đối với sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 06 tuổi.

Theo đó, các tổ chức, cá nhân khi thực hiện sản xuất, kinh doanh sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi trong thời gian nhà nước áp dụng biện pháp bình ổn giá phải thực hiện việc xác định giá tối đa; việc xác định giá tối đa phải thực hiện theo 02 bước, cụ thể:

Một là, các tổ chức phải xác định các khoản chi phí trong cơ cấu giá sản phẩm theo quy định về phương pháp định giá chung đối với hàng hóa, dịch vụ của Bộ Tài chính đã ban hành.

Hai là, sau khi xác định theo quy định trên, tổ chức, cá nhân phải thực hiện so sánh với sản phẩm tương quan (sản phẩm đã được xác định giá tối đa) để xác định mức giá tối đa cho sản phẩm của mình chuẩn bị đưa ra thị trường. Mức giá tối đa tại bước này tiết giảm so với bước 01 khoảng từ 5-10%.

Đồng thời, trước 30/5/2015 các cơ quan quản lý giá đã công bố giá tối đa, giá đăng ký, giá kê khai trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ Tài chính và Sở Tài chính các địa phương giá tối đa của 715 sản phẩm. Trong đó, từ 1/6/2015 đến tháng hết tháng 8/2015 có 39 sản phẩm mới ra thị trường và được xác định giá tối đa giảm từ 5-10% so với yếu tố hình thành giá như trình bày ở trên.

Do vậy, người tiêu dùng cũng được hưởng lợi do xác định giá tối đa trong thời gian bình ổn giá. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đã có chỉ đạo Sở Tài chính các địa phương tăng cường phối hợp với các Sở, ban, ngành có liên quan tổ chức triển khai hướng dẫn, kiểm tra và thực hiện các biện pháp bình ổn giá sản phẩm sữa theo chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Xin trân trọng cảm ơn ông!