Dự báo thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản nửa cuối năm 2023

Báo cáo của Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho thấy, 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 24,59 tỷ USD, giảm 11,1% so với năm 2022. Xuất khẩu gạo, rau quả, điều, cà phê tăng trưởng ứng 34,7%, 64,2%, 7,7%, 3% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó xuất khẩu gạo và rau quả gia tăng mạnh.

Trong số các thị trường trọng điểm và tiềm năng, Trung Quốc đứng số 1 với kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường Trung Quốc 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 5,2 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, giá trị xuất khẩu 5 tháng đầu năm của 4/9 mặt hàng tăng mạnh về giá trị là rau quả (1,2 tỷ USD, tăng 80,2%), gạo (364 triệu USD, tăng 79,2%), hạt điều (198,8 triệu USD, tăng 50,9%) và chè (4,2 triệu USD, tăng 58,7%). Việc Trung Quốc mở cửa sau đại dịch từ ngày 8/1, nhu cầu trong nước phục hồi, triển khai nhiều chính sách kinh tế nhằm tăng cường an ninh lương thực. Theo WB, dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ phục hồi lên mức 5,6% trong năm 2023. Dự báo từ nay đến cuối năm, xuất khẩu nông sản vào thị trường này sẽ duy trì tăng trưởng nhẹ.

Với thị trường Mỹ, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường này 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 4,9 tỷ USD, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2022. Theo WB, tăng trưởng kinh tế của Mỹ dự báo yếu đi đáng kể trong nửa cuối năm 2023 và đầu năm 2024 do việc thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 1,1% năm 2023.

Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản nhận định tiêu dùng trong dân đã phục hồi nhưng còn chậm, các nhóm hàng chiếm thị phần xuất khẩu lớn như gỗ và thủy sản có thể có nhu cầu tăng nhẹ vào 3 tháng cuối năm.

Mỹ đã trở lại là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam trong tháng 5, điều này cho thấy tín hiệu thị trường đã có dấu hiệu tốt dần lên.

Đối với thị trường Nhật Bản, kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 1,8 tỷ USD, giảm 5,3% so với cùng kỳ năm 2022. Cả 3 mặt hàng xuất khẩu mạnh nhất vào thị trường đều suy giảm giá trị xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm, bao gồm: gỗ (677 triệu USD, giảm 0,2%), thủy sản (580,2 triệu USD, giảm 9,2%) và cà phê (128,5 triệu USD, giảm 3%). Một số mặt hàng tăng trưởng là rau quả (5,3%), hạt điều (15,4%) và sẵn và sản phẩm sắn tăng mạnh (947,4%).

Theo WB, tăng trưởng GDP của nền kinh tế Nhật Bản dự báo chậm lại do thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 0,8% năm 2023. Nhu cầu của người tiêu dùng bị kìm hãm bởi sự chậm trễ về tăng trưởng chính sách tiền lương thực tế, hiện đang tăng cường các chính sách khuyến khích tiêu dùng trong nước và khuyến khích người dân đi du lịch nước ngoài.

Còn với thị trường EU. Kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này 6 tháng đầu năm 2023 đạt 2,1 tỷ USD, giảm 16,6% so với cùng kỳ; EU đối mặt với khủng hoảng năng lượng và cơn sốt giá thực phẩm dẫn đến suy thoái kinh tế, cắt giảm tiêu thụ thực phẩm tại nhiều nước bao gồm cả quốc gia đầu tầu như Đức, xu hướng chuyển dịch chính sách kinh tế sang các khu vực thị trường mới.

Xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường Asean trong 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 2,6 tỷ USD, tăng 12,8% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, xuất khẩu nông lâm thủy sản sang Indonesia tăng trưởng vượt bậc (300,3%) nhờ xuất khẩu gạo (tăng 1.519,3%), cà phê (tăng 185,5%), Philippines tăng trưởng 14,4% (chủ yếu là gạo tăng 31,1%), Singapore tăng 4,8%.

Về xu hướng xuất khẩu các mặt hàng chủ lực trong 6 tháng cuối năm, dự báo mặt hàng rau quả duy trì tăng trưởng tốt nếu chú trọng chất lượng, cải tiến mẫu mã, bao bì, truy xuất nguồn gốc. Xuất khẩu gạo có khả năng đạt tương đương mức năm ngoái là 6,5 triệu tấn. Thị trường tiêu thụ thủy sản có thể phục hồi chậm, ngành hàng gỗ và sản phẩm gỗ vẫn tiếp tục khó khăn do lạm phát và nhu cầu thấp.

Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng trong khu vực ASEAN dần bình thường hóa sau khi phục hồi mạnh vào năm 2022, ước đạt 4,7% năm 2023. Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản dự báo sự phục hồi này phần lớn đến từ việc các nước trong khu vực mở cửa kinh tế trở lại. Ngoài ra, xu hướng định hình lại chuỗi cung ứng quốc tế hiện nay cũng là cơ hội để các quốc gia trong khu vực tiếp cận với các thị trường mới, trong đó có Việt Nam.