Dệt may “vượt dịch”, xuất siêu gần 11 tỷ USD

Hàng dệt may xuất siêu 11 tỷ USD

Theo báo cáo của Hiệp hội Dệt may, trong 9 tháng đầu năm nay, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam ước đạt 29 tỷ USD, tăng 13,2% so với cùng kỳ 2020 và giảm 0,04% so với cùng kỳ 2019.

Trong đó, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực là hàng may mặc, đạt 21,7 tỷ USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2020 và giảm 5,4% so với cùng kỳ 2019.

Các mặt hàng xuất khẩu vải đạt 1,8 tỷ USD tăng 37,4%; xuất khẩu xơ sợi đạt 4 tỷ USD tăng 56,2%; xuất khẩu vải không dệt đạt 557 triệu USD tăng 77,3%;...

Trong khi đó, tổng kim ngạch nhập khẩu nguyên, phụ liệu 9 tháng đầu năm 2021 ước đạt 18 tỷ USD tăng 27,9% so với cùng kỳ năm 2020 và tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2019. Như vậy, kim ngạch xuất siêu trong 9 tháng của ngành đạt 11 tỷ USD.

Theo Hiệp hội Dệt may (VITAS), kết quả 9 tháng đầu năm 2021 của ngành vẫn giữ được mức tăng trưởng khá so với cùng kỳ 2020 và gần năm 2019. Tuy nhiên, đây cũng là thời gian các doanh nghiệp dệt may trải qua vô vàn khó khăn.

Từ đầu quý III/2021 đến nay, với tình hình dịch bệnh ké dài, tại 19 tỉnh, thành phố phía Nam đã làm nhiều doanh nghiệp dệt may phải đóng cửa, ngừng sản xuất, sản xuất cầm chừng, không thực hiện được đơn hàng, phải giao hàng chậm, giao hàng bằng máy bay hoặc bị khách hàng hủy đơn hàng gây đứt gãy chuỗi cung ứng.

Nhiều doanh nghiệp tại các tỉnh phía Nam cố gắng bố trí sản xuất “3 tại chỗ”, “một cung đường – hai điểm đến” hoặc phương án sản xuất “4 xanh” nhưng cũng chỉ duy trì được khoảng 10% đến 30% số lao động đi làm với chi phí tốn kém hơn nhiều so với bình thường. 

Tổn thất không những về kinh tế mà cả uy tín đối với khách hàng. Đặc biệt, kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 8/2021 của ngành ước giảm 15,9% so với tháng 7/2021 và giảm 2,63% so với tháng 8/2020. Riêng xuất khẩu tháng 9 ước đạt 3 tỷ USD tiếp tục giảm 9,2% so với tháng 8/2021 và giảm 10,5% so với tháng 9/2020.

3 kịch bản của ngành dệt may trong năm 2021

Căn cứ vào diễn biến dịch bệnh đang còn rất phức tạp tại nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt là tại TP.HCM và các tỉnh phía Nam, VITAS dự báo 3 tháng cuối năm nay sẽ là khoảng thời gian cực kỳ khó khăn đối với ngành dệt may.

Trong rất nhiều nguy cơ thì nguy cơ cao nhất đó là khả năng đứt gãy chuỗi cung ứng do khách hàng chuyển đơn hàng đi nơi khác và nguy cơ thiếu lao động do lao động về quê tránh dịch, không dễ quay trở lại ngay. Cả hai vấn đề này đều không phải một sớm, một chiều có thể giải quyết được.

Với tình hình dịch bệnh như vậy, mục tiêu năm 2021 đạt mức thực hiện 39 tỷ USD của năm 2019 sẽ rất khó khăn. 

VITAS nhận định, một số kịch bản có thể xảy ra, thứ nhất kịch bản tích cực nhất là Việt Nam khống chế được dịch bệnh và thực hiện “bình thường mới” từ đầu tháng 10/2021, khả năng kim ngạch xuất khẩu sẽ đạt khoảng 37,5 – 38 tỷ USD. 

Kịch bản trung bình nếu tình hình dịch bệnh còn phức tạp, còn có một số địa phương, khu công nghiệp bị phong tỏa, cách ly trong tháng 11/2021, kim ngạch xuất khẩu năm 2021 dự kiến sẽ đạt khoảng 36 – 36,5 tỷ USD. 

 Kịch bản kém tích cực nhất là tình hình dịch bệnh còn phức tạp đến đầu tháng 12/2021, kim ngạch xuất khẩu của ngành dự kiến chỉ đạt 33,5 – 34 tỷ USD.

VITAS dự báo năm 2022, nếu tình hình sản xuất kinh doanh trở lại bình thường ngành dệt may Việt Nam sẽ phấn đấu đạt kim ngạch xuất khẩu từ 39 tỷ - 42 tỷ USD. 

Để hỗ trợ các doanh nghiệp dệt may ổn định sản xuất kinh doanh, VITAS cho rằng, bên cạnh việc tự cứu mình là chính, các doanh nghiệp cũng rất cần sự hỗ trợ của Chính phủ và các Bộ, ngành, địa phương để vượt qua đại dịch. 

Trong đó, VITAS đề nghị Nhà nước cho phép doanh nghiệp bố trí làm thêm giờ theo tháng cao hơn quy định 40 giờ/tháng của pháp luật và không vượt quá 300 giờ 1 năm để doanh nghiệp có thể bố trí sản xuất giải quyết các đơn hàng tồn đọng sau dịch, hoặc nhận thêm đơn hàng hỗ trợ các doanh nghiệp ngừng sản xuất. Kiến nghị này đã được Chính phủ chấp nhận và đã đem lại những tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp dệt may.